Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент кимё – технология институти



Download 3,96 Mb.
bet15/95
Sana19.12.2022
Hajmi3,96 Mb.
#891134
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   95
Bog'liq
Органик кимё марузалар матни

Назорат саволлари

  1. Алкенлардаги қўшбоғ узунлиги ва унинг табиати ҳақида нималарни биласиз?

  2. Нима сабабдан бир хил сондаги углерод сақловчи алкенларда изомерлар сони алканларга нисбатан кўп? Мисоллар келтиринг.

  3. Алкенларда цис-ва транс- изомерларнинг ҳосил бўлишига асосий сабаб нима?

  4. Алкенлар кимёвий хоссаларидаги Марковников қоидаси ва Ҳараш эффектини мисолларда тушунтиринг.

  5. Спиртларни дегидратлаш пайтида қайси ҳолларда алкен ва қайси ҳолда эфир ҳосил бўлади?

  6. Гидрогенлашда ишлатиладиган «Реней никели» катализатори ҳақида нималарни биласиз?

  7. Нима учун Pt ва Pd лар энг самарадор гидрогенлаш реакцияси катализатори ҳисобланади?

  8. Озонлаш реакцияси нима ва унинг қандай амалий аҳмияти бор?

  9. Алкенларнинг полимерланиш реакциялари қайси механизмлар билан боради? Мисоллар келтиринг.

  10. Полиэтилен қайси усуллар билан олинади? Ўзбекистонда полиэтилен ишлаб чиқариш ҳақида нималарни биласиз?



Таянч сўз ва иборалар
Стереоизомерия ёки геометрик изомерия, гидрогалогенлаш, Марковников қоидаси, «переоксид эффекти», гидратация, Вагнер реакцияси, Прилежаев реакцияси, озонид, полимерланиш реакцияси, мономерлар, радикал босқичли полимерланиш, катион полимерланиш, карбокатион, анион полимерланиш, сополимерланиш, сополимер, ингибитор, этилен, пропилен, бутиленлар.


2.3. Диен углеводородлари (алкадиенлар)
Маъруза режаси:

  1. Синфланиши

  2. Оддий боғ билан ажратилган икки қўшбоғли (коньюгацион) диенлар

  3. Табиий ва синтетик каучуклар

  4. Айрим вакиллари

Диен углеводородларининг тузилишида қўшбоғ иштирок этади. Уларнинг умумий формулалари СnH2n-2 билан ифодаланиб, n3 шарти қониқтирилиши шарт.


Қўшбоғларнинг ўзаро жойлашувига қараб диен углеводородлари 3 гуруҳга бўлинадилар ва қуйидагича номаландилар:

  1. Қўшбоғлари кетма-кет келадиган (қўшбоғлари йиғилган) диенлар:

СН2 = С = СН2 аллен, пропадиен
СН3 – СН = С = СН2 метилаллен, 1,2-бутадиен

  1. Туташ қўшбоғли диенлар:

СН2 = СН – СН = СН2 дивинил, 1,3-бутадиен
СН2 = С(СН3) – СН = СН2 изопрен, 2-метилбутадиен-1,3

  1. Ажратилган қўшбоғли диенлар:

СН2 = СН – СН2 – СН2 – СН = СН2 диаллил, 1,5-гексадиен
Диен углеводородлари орасида туташ қўшбоғли диенларнинг аҳамияти катта. Улар синтетик каучук ва бошқа қимматли бирикмалар олишда ишлатилади. Қуйида биз туташ қўшбоғли диенларнинг олиниш усуллари, хоссалари ва ишлатилиши билан танишиб чиқамиз.

Download 3,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa


yuklab olish