Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент тиббиёт академияси

ТЕЛЕГРАММ КАНАЛ «ВРАЧИ УЗБЕКИСТАНА» - https://t.me/vrachi_uzbekistana
 
113 
чиқишлар ўрнидан чиққан бошча ва бўғим орасига юмшоқ тўқималар 
интерпозицияси, айникса, йиртилган мушаклар сабабли юзага келади. 
Эскирган чиқишлар ҳам шу турга тааллукли. Одатланган чиқишлар бирламчи 
чиқишдан кейин пайдо бўлиб, тез-тез такрорланадиган бўлади. 
Асоратланган чикишларда бўғим ичида, бўғим олди синишлар, магистрал 
кон томирлар ва нерв устунлари шикастланиши кузатилади. 
Айрим бўғимларда чиқишларнинг тез-тез учраши бўғимнинг анатомик 
тузилишига, бўғим пардаси ва бойламларининг бакув-ватлигига, бўғимни 
ўраб турган мушакларнинг ривожланганлигига ва бўғимдаги харакат хажми 
ва характерига боғлиқ.. Қўл бўғимлари оёқ бўғимларига нисбатан 7-8 
маротаба кўпрок шикастланади. Бўғимларда чиқиш содир бўлганда нафақат 
яқин жойлашган мушаклар шикастланади, балки, унинг узунлига ва толалар 
йўналиши ўзгаради ва бу, ўз навбатида, бир гурух. мушакларнинг рефлектор 
кискдришига ва бошқа бир гурух. мушакларнинг чўзилишига олиб келади. 
Чиқиш рўй бергач мушакларда жуда тез ретракция пайдо бўлиб, чикхан 
суякнинг нуқсон ҳолатида қотиб қолишига сабаб бўлади. Чиклшдан кейин 
канча куп вакт ўтса, мушакларнинг қисқариши шунчалик маҳкамлашиб, ўз 
хрлига келиши қийинлашади. Агар чиккҳан суяк ўз вактида ўрнига солинмаса, 
яллиғланиш жараёни натижасида, кон куйилиши оқибатида бўғим бўшлиги 
чандиқ тўқима билан тўлиб ва энди жаррохлик усулисиз чикдан суякни ўрнига 
солиб бўлмайди. Айрим х.олларда аста-секин янги бўғим ташкил топиб, янги 
ўкда харакатлар пайдо бўлади. 
Т а ш х и с л а ш
.
Чиқишларда 
куйидаги 
маълумотлар 
аниқ, 
ташхислашга ёрдам беради: 

анамнезида травма (йиқилиш, бирданига тез харакат қилиш) 
мавжудлиги," 

кучли оғриқ.; 

бўғим юзасида деформациянинг, айниқса, соғлом томон билан 
солиштирилганда яққол аниқданиши; 

чикдан қўл ёки оёқнинг ҳар бир турига хос мажбурий холати; 

чиккан кул ёки оёқ,ўки йўналишининг кўшни таниш нуқталарига 
нисбатан ўзгариши; 

қўл ёки оёқ узунлигининг ўзгариши (кўпинча калталашиш, 
камдан-кам узайиш); 

актив харакатнинг йўқ.олиши ва пассив харакатнинг ўта 
чегараланшии; 

«пружинасимон котиш» — бунда бирор пассив х,аракат қилиб 
кўрилганда қўлни мажбурий холатдан нормал холатга олиб келиш 
мақсадида кҳилинган харакат, эластик пружинасимон каршиликка 
учраб, чиккан қўл ёки оёқяна кайта мажбурий холатга ўтади; 

чиккан бўғим томон ўз ўрнида эмас, аксинча, бошқа юзада 
пайпасланади ёки умуман аниқланмайди. 

---