Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент молия институти банк иши кафедраси

БАНКЛАР ПАЙДО БЎЛИШИНИНГ БОШЛАНҒИЧ НУҚТАСИ
Асосан ўз мижозлари савдогарлар ўртасида нақд пулсиз ҳисоб китобларни олиб борган

Банклар фаолиятининг ривожланиши ва Марказий банкнинг пайдо бўлиши.

• Банклар фаолиятининг ривожланиши ва Марказий банкнинг пайдо бўлиши.
• Банклар фаолияти ривожланишига қуйидаги омиллар таъсир кўрсатади:
• Давлат ва аҳоли томонидан банкларга бўлган ишончнинг ортиши уларнинг ихтиёридаги вақтинча бўш пул маблағларни банкка жалб қилиш имконини беради.
• Кейинчалик ишлаб чиқарувчи кохоналар ҳам ўз пул маблағларини депозит сифатида банкларга жойлаштира бошлади.
• 17- асрда Америкадан Европага жуда катта миқдорда олтин ва кумушнинг кириб келиши Италия ва Голландия банкларининг монополиясига барҳам берди.
• Натижада Европада банклараро рақобат шаклланди.

БАНКЛАР ПАЙДО БЎЛИШИНИНГ БОШЛАНҒИЧ НУҚТАСИ

• Тарихда биринчи юзага келган расман банк Англия банки ҳисобланиб у 1694 йилда акционерлик банки сифатида ташкил топган.
• Бу банк акционер-эмиссион банк бўлиб, унга давлат томонидан банкнотлар чиқаришга рухсат берилган.
• Кейинчалик, саноат ривожланиши нати-жасида банклар бошқа мамлакатларда ҳам ташкил қилиниб борган.

Банклар ўзининг специфик яъни “ўзига хос” хусусиятига кўра миллий тўлов тизимининг таянчига айлантирилди.

• Банклар ўзининг специфик яъни “ўзига хос” хусусиятига кўра миллий тўлов тизимининг таянчига айлантирилди.
• Энди иқтисодиётдаги барча тўловлар банклар орқали ўтадиган бўлди. Бу банкларнинг иқтисодиётдаги мавқеини кескин оширди.
• Биринчи Марказий банк 1650-йилда Швециянинг Рикс банки;
• 1694-йилда Англия Марказий банки;
• 1800-йилда Франция Марказий бани;
• 1893-йилда Италия Марказий банки ;
• 1913-йилда АҚШ федерал захира тизими ташкил этилди.