Ўзбекистон республикаси oлий ва ўрта махсус таълим вазирлиги teрмиз давлат университетининг

Бўлим: Замбуруғлар – 
Mycota
 
 
Синфи Зигомицетсимонлар
 - Zygomycetes
 
Тартиб: Мукорлилар - Mucorales 
 
Туркум: Мукор (Моғор, 
Оқ пўпанак
) – Mucor. 
Ок пўпанакнинг– нонда, сабзавотларда гўнгда ва бошқа органик 
субстратларда бўладиган мицелийси сапрофитдир. Спорангиоспорали 
мицелийни бир бўлагини предмет ойначасидаги томчи сувга жойлаштириб, 
қоплагич ойнача билан аста қопланади, чунки спорангийлар зарарланмаслик 
керак. 
Микроскопнинг кичик объективида мицелий кўрилганда, у ингичка ва 
йўғон гифалардан иборатлиги кўринади. Айрим жойларда бандли 
спорангийлар бор. Кўп спорангийлар ёрилиб, бир ҳужайрали кўплаб 
споралар препаратда аниқ кўринади. Спорангийлар ўсишининг ҳар хил 
фазаларда турлича катталикда ва турли рангда бўлади майдалари рангсиз, 
йириклари қора рангда, спорангийларнинг шакли эса шарсимонлигига 

---

эътиборни қаратинг. Ёрилган спорангийларда гифанинг охири буртиб 
чиққач, ундан спорангий – колонка ажралади. Уни атрофида қолган споралар 
жойлашади. Ҳавода моғорнинг жуда кўп споралари бўлади. Намланган 
органик субстратга тушса, униб чиқади.
Катта 
объективда 
мицелийлар 
гифалари 
тўсиқсиз 
яъни 
бўлинмаганлигини кўриш мумкин. Гифалар ҳужайраси протопластида 
цитоплазма, кўп сонли майда ядролар ва вакуоллар мавжуд. 
Жинсий кўпайиши-зигогамия бўлиб, уни доимий препаратда кўриш 
мумкин. Иккита ҳар хил физиологик (гетероталлик) мицелийларнинг 
гифалари плюс (+) ва минус (-) белгилари билан ифодаланади. Улар бир 
бирига қараб ўсади. Уларнинг учи қалинлашиб, бир бирига яқинлашади, 
учрашган гифаларни деворлари эриб, ички қисми қўшилиб кетади. Ҳосил 
бўлган диплоид ядроли зигота (зигоспора) қалин қора қобиқ билан уралади. 
Тиним давридан сўнг мейоз йўли билан бўлиниб, униб чиқади. Спорангий 
муртак гифалар ҳосил қилади ва улардан + ва – белгили гаплоид споралар
етилади. 
Моғор замбуруғи зиготасини доимий препарати микроскопда 
кўрганимизда унинг устки қисми ғадир будирлиги кўринади. 
3. Лупа ва микроскопда кўрилганларни барчаси альбомга чизиб 
олинади.