Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тдпу ҳузуридаги педагог кадрларни қайта

Ривожлантирувчи таълим – таълим олувчиларнинг ички 
имкониятлари ривожлантириш ва уларни тўла рўѐбга чиқаришга 
йўналтирилган таълим 
Ривожлантирувчи таълим технологиялари – таълим 
олувчиларнинг ички имкониятлари ривожлантириш ва уларни 
тўла рўѐбга чиқаришга ѐрдам берадиган технологиялар 
(тренинглар; 
ижодий 
топшириқлар; 
кейслар; 
тестлар, 
бошқотирмалар, мантиқий масалалар, махсус машқлар, тез 
айтишлар, топишмоқлар, кроссвордлар, ребуслар, сканвордлар, 
чайнвордлар, лойиҳалар, беллашувлар, дидактик ўйинлар, 
“Заковат” ўйини, лего ўйинлари, мозаикалар, стол ўйинлари 
(“Биржа”, “Банк”, “Монополия” ва б.), конструкциялар ва б.) 
Ролли ўйинлар – маълум бир шахснинг вазифа ва 
мажбуриятларини бажаришдаги руҳий ҳолати, хатти-ҳаракатлар 
моҳиятини очиб беришга йўналтирилган ўйинлар 
Синквейн (фр. “беш қатор” маъносини англатади) 
маълумотларни синтезлаш (алоҳида маълумотлар асосида яхлит 
ғояларни шакллантириш)га ѐрдам берадиган қофиясиз шеър 
бўлиб, у асосида ўрганилаѐтган мавзу (тушунча, ҳодиса, 
воқеа)ларга оид маълумотлар тўпланади; ҳар бир ўқувчи (талаба) 
ушбу маълумотлар йиғиндиси (қофиясиз шеър)ни ўз сўзлари 
билан турли вариант ѐки нуқтаи назарлар орқали ифодалаш 
имкониятига эга 
Синквейн тузиш – мураккаб ғоя, сезги ва ҳиссиѐтларни бир 
неча сўз орқали яққол, ѐрқин ифодалаш малакаси бўлиб, бу жараѐн 
мавзуни пухтароқ ўзлаштириш, маълумотларни яхшироқ англашга 
ѐрдам беради 
Сюжетли ўйинлар – педагогик воқелик, ҳодисалар баѐнининг 
муайян изчиллиги ва унда иштирок этаѐтган шахслар 
фаолиятининг ўзаро боғлиқлигига асосланган ўйинлар 
Табақалаштирилган талим – таълим олувчиларнинг шахсий 
лаѐқатлари, қизиқишлари, қобилиятларини аниқлаш асосида 
уларга турли ўзлаштириш даражалари бўйича, бироқ, ДТС ва ўқув 
дастури талабларидан кам бўлмаган ҳажмдаги материалларни 
беришга йўналтириладиган таълим 
193

---