Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тдпу ҳузуридаги педагог кадрларни қайта

техникасининг ўзи ҳам технология саналади.
 
 
 
Бу турдаги технологиялар сирасида таълим олувчиларда 
ахборот билан ишлаш малакалари шакллантириш, уларнинг 
интеллектуал қобилиятларини ривожлантириш, мустақил таълим 
Таркибий элементлар 
Компьютер таълими технологиялари – таълим олувчиларнинг 
ўқиш, мустақил таълим ва ўз-ўзини назорат қилишни ўз ичига 
оладиган билиш фаолиятини бошқаришда педагогнинг 
ахборотларни тўплаш ва узатишдан иборат фаолиятининг модели 
сифатида компьютер техникаси, телекоммуникация воситалари 
ҳамда дастурий-методик таъминот асосида ташкил этиладиган 
таълимнинг шакл, метод ва воситалари мажмуи 
Моддий-техник таъминот 
(компьютер техникаси, 
ахборот-коммуникацион 
воситалар, компьютер 
алоқасини ташкил этувчи 
воситалар) 
Дастурий-методик таъминот 
(электрон ўқув-таълим
ресурслари, компьютер 
техникасига асосланган
тест назорати) 
Ташкилий-методик таъминот 
(моделлар, методикалар, 
АКТни қўллашга доир 
методик кўрсатмалар) 
Компьютер таълими
субъектлар (педагоглар,
техник ходимлар,
таълим олувчилар) 
Компьютер таълимини ташкил этувчи 
педагогларни тайѐрлаш тизими 
101

---

олишларига учун шароит яратиш, тадқиқот фаолиятларини 
ривожлантириш ҳамда баҳолашга хизмат қиладиган технологиялар 
кенг тарқалган.
Компьютер техникаси ѐрдамида ташкил этиладиган таълим 
жараѐнида таълим олувчиларга ўз билимларини мустақил баҳолаш 
имконияти яратилади. Баҳолаш жараѐнида фақатгина тест ва синов 
назорати топшириқларидан фойдаланилмай, шу билан бирга 
ўқитувчининг бевосита иштирокига ҳам мурожаат қилиш 
имконияти мавжуд. Ўқитувчиларга мурожаат одатда электрон 
почта орқали мулоқот қилиш асосида йўлга қўйилади.
Замонавий шароитда компьютер таълимини ташкил этишда 
ахборот воситалари сифатида қўлланиладиган коммуникацион 
технологияларнинг улкан мажмуидан фойдаланилмоқда. Улар:
Компьютер техникаси ахборот технологиялари воситаларининг энг 
оммалашган тури ҳисобланади. Айни вақтда компьютер техникаси 
таълим тизимида:
Ўқитиш жараѐнида ўқитувчи ва таълим олувчиларнинг 
компьютер техникаси хизматидан фойдаланиш борасидаги амалий 
ҳаракатлари (мулоқоти) қуйидаги хусусиятларга эга:
Компьютер, сканер, телефон, факс модем, видеокамера, LCD 
проектор, интерактив электрон доска, видеокўз, электрон почта, 
мультимедиа воситалари, Интернет ва Интернет тармоқлари, 
шунингдек, мобиль алоқа, маълумотлар омборини бошқариш 
ҳамда сунъий интеллект тизимлари
- ўрганиш объекти; 
- ўқитишнинг техник воситаси; 
- таълимни бошқариш технологияси; 
-илмий-педагогик тадқиқотларни ташкил этиш 
воситаси сифатида қўлланилмоқда 
102

---

Компьютер таълими жараѐнида субъектлар ўртасидаги 
ҳамкорлик муайян турларда ташкил этилади. Улар: 
Шундай қилиб, замонавий шароитда масофавий таълимни 
ташкил этиш тизими ҳамда бу борада кучли рақобатга асосланган 
таълим хизматларини кўрсатиш бозори шакллантирилди. 
Масофавий таълимни ташкил этиш заруриятининг юзага келиши 
жамият эҳтиѐжлари ва ижтимоий буюртмалари билан белгиланади. 
Бу турдаги таълимнинг ривожланиши, техникавий тараққиѐт билан 
узвий боғлиқ. Зеро, масофавий таълим истиқболини таълим 
соҳасида инновацион технология ва воситаларни самарали 
қўлланилиши белгилаб беради.
Компьютер таълими моҳиятига кўра масофавий таълимга 
яқиндир. Ушбу таълим компьютер техникаси ѐрдамида ўқитишни 
ташкил этиш асосларини ѐритишга хизмат қилади. Айни вақтда 
республикада ҳам компьютер таълими ташкил этиш борасида бой 
тажриба тўпланган.
- компьютер оддий ҳисоблагич (суст мулоқот); 
- компьютер билимлар назорати ташкил этувчи интеллект (тезкор 
мулоқот); 
- компьютер таълим олувчига йўл-йўриқ кўрсатувчи ва билимлар 
назоратини ташкил этувчи интеллект (фаол мулоқат) 
- компьютер техникаси ва таълим олувчилар ўртасида ўзаро қайтар 
алоқани ўрнатувчи сунъий интеллект (интерфаол мулоқат) 
- Интернет мулоқот; 
- электрон почта воситасидаги мулоқот; 
- электрон конференция; 
- видеоконференция; 
- телеконференция ва видео телефон; 
- Интернет намойиши; 
- мультимедиа; 
- Чат мулоқот тизими; 
- Веб форум тизими; 
- Электрон семинар; 
- Таълим портали; 
- Веб сайт; 
- Скайп тизими 
103

---