Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти «банк иши» кафедраси

Кредитнинг функсиялари:
1. Қарзга берилувчи қийматни вақтинча фойдаланишга бериш. Бунда кредитор ва қарз олувчи ўртасидаги муносабат шундай аниқланадики, кредитор қарз олувчига ресурсларни таклиф қилади, қарз олувчи бу ресурсларни ишлатади ва бунда қарзга берилувчи қиймат кредитор ва қарз олувчи ўртасида айланади.
2. Қайта тақсимлаш. Кредит такрор ишлаб чиқариш жараёнининг барча босқичларига - таъминот, ишлаб чиқариш, тақсимлаш, муомала ва истеъмолга хизмат қилади.
Ушбу функсия ёрдамида корхоналар, ташкилотлар, давлат ва шахсий секторнинг бўш пул маблағлари ва даромадлари ссуда капиталига айлантирилади ва вақтинча фойдаланишга, муайян тўлов асосида берилади. Бу функсия ёрдамида ишлаб чиқаришдаги пропорсиялар ва пул капитали ҳаракати бошқарилиб турилади
3. Муомала харажатларини тежаш. Бу функсия ёрдамида нақд пулсиз ҳисоб - китоблар ривожлантирилиб, ҳисоб - китобларни тезлигини ва кам харажатлилиги таъминланади. Капиталнинг муомалада бўлиш вақтини тежалиши унинг ишлаб чиқаришда бўлиш вақтини оширади ва ишлаб чиқаришни кенгайтиришга, фойдани ортишига олиб келади.
4. Капитал тўпланишининг жадаллашуви ва марказлашуви. Капитал тўпланиши жараёни иқтисодий ривожланишнинг барқарорлашуви ва хўжалик юритувчи субъектнинг ўз мақсадига эришишининг муҳим шарти ҳисобланади. Бу ишлаб чиқаришни кенгайтириш учун кредит ёрдамида катта ҳажмдаги маблағга эга бўлишга имкон яратади. Ушбу функсия ҳозирги шароитда режали иқтисодиёт даврида ривожланмаган ва маблағлар билан таъминланмаган фаолият жабҳаларини молиявий маблағлар билан таъминлаш жараёнини сезиларли тезлаштиради.
5. Муомалага тўлов воситаларини чиқариш. Бу функсияни амалга ошириш жараёнида кредит фақатгина товар эмас, балки пул муомаласининг жадаллашувига, ундан нақд пулларни сиқиб чиқариб, тўловлар айланишининг тезлашувига ижобий таъсир кўрсатади. Кредит туфайли пул муомаласи доирасига вексел, чек, кредит карточкалари каби воситалар киритилиб, нақд пулли ҳисоб - китобларни, нақд пулсиз ҳисоб - китобларга алмаштиради. Бу эса ички ва ташқи бозордаги иқтисодий муносабатлар механизмини осонлаштиради ва тезлаштиради. Бу масалани ҳал этишда тижорат кредити замонавий товар алмашишининг керакли элементи сифатида муҳим ўрин тутади.