3.ГАТда геоахборот методи ва визуал ахборотларнинг картографик технологиялари
Визуал харита модели, матн ва рақамли тавсифларга қараганда, сезиларли даражада кўпроқ маълумотга эга бўлгани сабабли, бу операцион картография таҳлилининг техник афзаллигини белгилайди. Визуал каротографик моделлаштириш концепцияси жуда оддий, аммо уни амалга ошириш унчалик ҳам осон эмас. Намунавий кетма-кетлик қуйидагича бўлиши мумкин:
Картографик моделлаштириш мақсадини аниқлаш;
Визуал моделларнинг турларини ва хусусиятларини танлаш;
Статик ёки динамик визуал картографик-туристик моделлар рўйхатини тайёрлаш;
Видео узатиш тизими ва политраси вазифасини белгилаш;
Ойна, масштаб, ракурс ва шу кабиларни намойиш қилиш мақсадида параметрларни ўрнатиш;
Симуляция сценарийларини ишлаб чиқиш;
Визуал моделлаштириш амалга ошириладиган ахборот муҳитини танлаш;
Фойдаланувчи томонидан модел билан интерактив мулоқот механизмларини ишлаб чиқиш;
Ахборотни ҳимоя қилиш механизмларини ишлаб чиқиш.
5-расм. Картографик маълумотларни олиш жараёни
Хариталаштирувчи дастурий таъминотнинг визуал моделлар билан ишловчи уч хил тури мавжуд. Биринчиси, дастлабки моделларни яратишга имкон берадиган усулларни ўз ичига олади. Иккинчи услубга, картографик моделларни матнлар, овозлар ва анимациялар билан тўлдириб борувчи методлар киради. Учинчи усул эса, тайёр визуал-картографик моделлаштириш дастурларини намойиш этиш (геовизуализация)ни қамраб олади. Картографик моделларни тайёрлашнинг тайёр сценарияларини намойиш қилиш учун мўлжалланган усуллар мавжуд. Хусусан, улар ўзаро платформали алмашинувини амалга оширишга имкон беради.
Тасвирни қоғозга ёки экранга тушуриш жараёни ўзида аниқ бир кетма-кетликда бажариладиган, катта хажмдаги, алоҳида технологик-картографик операцияларни ўзида мужассамлашттириши мумкин. Турли форматдаги файлларда сақланадиган манба маълумотлар, одатда мосламаларни идентификаторлари, мос ёзувлар нуқталарининг координаталари, маълумотлар базаларида ёзувларга ҳаволалар, шартли белгилар кутубхоналарига ҳаволалар ва шунга ўхшашлар тўпламидир. Тўғри, айрим ҳолларда рақамли картографик маълумотлар базаси, геоахборотли туристик пакетнинг атрофида, қўшимча визуализация талабларини инобатга олган ҳолда яратилади ва муайян идоравий стандартнинг қўшимча ишловсиз ҳолда туристик харитаси сифатида тақдим этилиши мумкин. Умуман олганда, электрон туристик хариталар- туристик обектларнинг турли форматларига экспорт қилиш учун мўлжалланган, универсал форматда туристик объектларнинг тасаввуридир. Бундай ҳолда, тўлиқ гео-тасвирни олиш учун туристик маълумотларни қўшимча қайта ишлаш талаб қилинади.
Объект билан боғланган ҳар бир ҳақиқий, моддий туристик объект ёки сайёра ер юзасида координатлар ўрнатади, яъни улар туристик харитада кўрсатилиши мумкин. Ҳаммага маълумки, албатта, туристик харита- туристик ҳудудни тасвирлашнинг аниқ бир усулидир. Кўплаб макон ва замонга оид операцияларнинг сўнгги натижаси, одатда туристик хариталар ва графикларда намоён бўлади. Шу сабабли, картография имиджини яратиш жуда мураккаб илмий-услубий, технологик жараён саналади.
Do'stlaringiz bilan baham: |