Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети

Таянч иборалар 
Турмуш даражаси; халқ фаровонлиги; турмуш тарзи; меҳнат 
фаолияти сифати; турмуш сифати; турмуш даражасига таъсир этувчи 
омиллар; кўрсаткичлари: умумий; хусусий; иқтисодий; ижтимоий-
1
Политика доходов и зароботной платў (Учебнўе пособие). -М., 1999, с.66. 

---

100 
демографик; 
аҳоли 
ёши; 
касбий-малакавий 
таркиби; 
даромад 
кўрсаткичлари; пул кўринишидаги кўрсаткичлар; кўрсаткичларнинг 
обьектив ва субьектив турлари; қиймат ва натурал кўрсаткичлар; миқдор 
ва сифат кўрсаткичлар; статистик кўрсаткичлар; турмуш сифати 
кўрсаткичлари; аҳоли даромадлари; турлари; даромадларнинг пул ва 
натурал шакллари; пенсиялар; стипендиялар; нафақалар; дивидендлар; 
кўчмас мулк; тадбиркорлик даромадлари; фойда; ижтимоий кўрсаткичлар; 
ижтимоий истеьмол фондлари; шахсий томорқа хўжалиги; ижтимоий 
трансфертлар; оила бюджети; оила; уй хўжалиги; оилалар даромадининг 
шаклланиши; уй хўжалиги функциялари; якка тартибдаги меҳнат 
фаолияти; аграр фаолият; анъанавий уй ишлари; якка тартибдаги оилавий 
савдо; оиланинг истеъмол даромади; истеъмол бюджетларининг моҳияти 
ва турлари; даромадлар даражаси; яшаш минимуми; минимал истеъмол 
бюджети; рационал истеъмол бюджети; истеъмол саватчаси. 
қисқача хулосалар 
 
Аҳолининг 
фаровонлик 
даражасини 
ифодалашда 
«турмуш 
даражаси», «халқ фаровонлиги», «турмуш фаолияти хавфсизлиги», 
«турмуш тарзи», «меҳнат фаолияти сифатида», «турмуш сифати» каби 
турли хил тушунчалар қўлланилади. Баъзан турли атамав тушунчалар бир 
мазмунни англатса, бошқа ҳолларда улар ўртасидаги фарқ муайян характер 
касб этади, мазмуни сезмларли даражада фарқ қилади. Шу билан бирга, 
мазкур атама ва тушунчаларнинг ўзаро боғлиқлигини ҳам айтиб ўтиш 
лозим. 
Турмуш даражаси – бу, жисмоний, маънавий ва ижтимоий 
эҳтиёжларнинг ривожланиш даражаси, қондирилганлик кўлами ва уларни 
қониқтириш учун яратилган имкониятларни акс эттирувчи комплекс 
ижтимоий-иқтисодий категориядир. 
Турмуш даражаси кўрсаткичлари умумий ва хусусий турларга 
ажратилади. 
Аҳоли даромадлари – аҳоли ёки оила аъзолари томонидан маълум 
давр ичида олинган ёки ишлаб топилган пул ёки натура шаклидаги 
маблағлар йиғиндисидир. Аҳолининг талаб-эҳтиёжлар унинг қондирилиш 
даражаси, уларнинг таркибий даромадлари ва бу даромадлар миқдорларига 
бевосита боғлиқдир. 
Истеъмол савати – инсонниг саломатлигини сақлаш ва унинг ҳаёт-
фаолиятини таъминлаши учун зарур бўлган озиқ-овқат маҳсулотлари, 
ноозиқ-овқат товарлари ва хизматларнинг минимал тўпламидир.