Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Бошқа субъектлардан ҳадя сифатидаолинган асосий воситаларни 
қиймати уни берувчи томон аниқ айтилиши ѐки эксперт йўли билан 
аниқланиши мумкин.Бундай йўл билан олинган асосий воситалар, бир 

---

24 
томондан корхонанинг асосий воситаларини кўпайтирса, иккинчи томондан, 
унинг хусусий капитали ҳажмини оширади.Асосий воситаларнинг бепул 
олиниши 
шартномалар, 
счѐт-фактуралар, 
қабул 
қилиш-топшириш 
далолатномалари асосида қабул қилинади. Ушбу ҳужжатлар асосида бепул 
олинган асосий воситаларга қўйидаги бухгалтерия ѐзуви қилинади: 
Дебет: 0111-0190 «Асосий воситаларни ҳисобга олувчисчѐтлар»(турлари 
бўйича) 
Кредит: 8530 «Текинга олинган мулк» 
Бепул берилган асосий воситаларни ташиб келтириш ҳаражатлари 
уларнинг бошланғич қийматига киритилади ва бу ҳисобда қўйидаги ѐзувлар 
билан акс эттирилади: 
Дебет: 0890 «Бошқа капитал қўйилмалар» 
Кредит: 6990 «Бошқа мажбуриятлар» 
Дебет: 0111-0190 « Асосий воситаларни ҳисобга олувчисчѐтлар» 
Кредит: 0890 «Бошқа капитал қўйилмалар» 
Асосий воситаларни таъсис бадали сифатида кирим қилиниши счѐт-
фактура 
ва 
қабул 
қилиш-топшириш 
далолатномаси 
билан 
расмийлаштирилади. Ушбу ҳужжатлар асосида қўйидаги бухгалтерия ѐзуви 
қилинади: 
Дебет: 0111-0190 « Асосий воситаларни ҳисобга олувчисчѐтлар» 
Кредит: 4610 «Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича 
қарзлари» 
Асосий воситаларни кредит ҳисобига сотиб олиш жараѐнини 
бухгалтерия ҳисобида акс эттириш ҳам уларни нақд пулга сотиб олиш 
(юқоридаги учта ўтказма) жараѐнига ўхшаш ҳолда амалга оширилади.Фақат 
бу ерда қўшимча иккита қуйидаги ўтказмалар берилади, яъни 
1. 
Банк кредити олинган вақтида: