V мавзу: Маънавият ва жамиятнинг янгиланиши
Эркин фуқаро маънавиятини шакллантириш долзарб вазифа. Мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳотларнинг самарадорлиги халқ маънавиятининг тикланиши, бой тарихий меросимизнинг чуқур ўрганилиши, миллий қадриятларнинг сақланиши, маданият, санъат ривожи ва жамият тафаккурининг ўзгариши ҳамда юксалиши билан боғлиқлиги. 1990 йил 24 мартда Ўзбекистонда президентлик бошқарувининг жорий этилиши миллий маданиятимиз, маънавий бойликларимизни асраш ва янада бойитишга қаратилган ўз мустақил сиёсатимизни ишлаб чиқиш ва амалга оширишга хизмат қилганлиги. Маънавий тарбияни тўғри йўлга қўйиш, маърифат ва маданиятнинг моддий-техник базасини мустаҳкамлаш мақсадга эришишнинг асосий омилларидан бири этиб белгиланганлиги.Ўсиб келаётган авлодга, унинг маънавий тарбиясига катта жавобгарлик билан ёндашиш вазифасининг қўйилганлиги.
Ахлоқий маданият. Маданиятсиз жамият ривожланмайди. Маданиятнинг таркибий қисмлари бўлмиш илм, фан, маърифат тараққиёт негизи эканлиги. Йўллар, бинолар, заводларни қуриш учун энг аввало яратувчиларга юксак маданий савия, интеллектуал салоҳият, билим, тарихий тажриба, илм-фан ютуқлари зарурлиги. Чунки саводсиз, маданий савияси паст архитектор ҳеч қачон яхши лойиҳа ярата олмаслиги, билимсиз қурувчи қулай ва гўзал бино қура олмаслиги. Иқтисодий тараққиёт учун улкан моддий маданий замин зарур эканлиги.
Миллий қадриятлар. Қадрият атамаси арабча «қадр» сўзидан олинган бўлиб, қимматли, фойдали деган маънони англатиши. Қадрият- бу табиий ва ижтимоий ҳаётда намоён бўлиб, шахсий ва ижтимоий эҳтиёжни қондиришга ҳизмат қиладиган моддий, маданий, маънавий, мафкуравий ва сиёсий омиллар йиғиндиси эканлиги.
Миллий қадриятларимизнинг олий белгиси - бу ватанпарварликдир. Ватанпарварлик туйғусининг миллий онг, миллий ифтихор, ўзликни англаш сингари комил инсонга хос фазилатлар билан туғилиши.
Миллий қадриятлар ёшларимизни руҳий юксалишга даъват этувчи, инсон ички оламини бойитувчи, унинг иродаси, эътиқодини мустаҳкамловчи, виждонини уйғотувчи қудратли ботиний кучдир.
Она тили – бу миллатнинг руҳидир. Мустақиллик арафасида ўзбек тилига давлат тили мақомини бериш масаласи.1989 йил 19 октябрда олий кенгаш сессиясида ушбу масаланинг муҳокама этилиши.Ўзбек тилига давлат тили мақомининг берилиши. Давлат тили мақомининг Конституцияда ҳуқуқий жиҳатдан белгиланиши ва мустаҳкамланиши. Истиқлол йилларида ўзбек тилининг қўлланиш доирасининг кенгайиши ва халқаро миқёсда фаол мулоқот воситасига айланиши.
1993 йил 2 сентябрдан юртимизда “лотин ёзувига асосланган ўзбек алифбосини жорий этиш тўғрисида”ги қонуннинг қабул қилиниши. Бу борада амалга оширилган ишлар.
Ватанга муҳаббат ўзликни англашдан бошланади. Ёш авлодда яхлит ўзбек халқининг фарзанди эканлигини англаш руҳида тарбиялаш. Яшаб турган жой номларининг аталишида тарихий хотира ва ватан туйғуси. Дунёвий давлатда динга муносабат. Собиқ мустабид тузум даврида дин ва диний қадриятларга муносабат. Дунёвий ва диний қадриятларнинг уйғунлиги тарихий зарурат.
Халқ маънавиятини юксалтиришда миллий урф – одатлар ва тарихий хотиранинг аҳамияти. Миллий урф-одатлар. Меҳр-оқибат, инсонни улуғлаш, тинч ва осойишта ҳаёт, дўстлик ва тотувликни қадрлаш, муаммоларни биргаликда хал қилиш, ҳашар. Тарихий хотирасиз келажак йўқ. Мамлакатимизда Иккинчи жаҳон урушида ҳалок бўлган юртдошларимиз хотирасини абадийлаштириш мақсадида Хотира ва қадрлаш кунининг жорий этилиши, Хотира майдонлари, Мотамсаро она ҳайкалининг барпо этилиши, ”Хотира” китобининг чоп этилиши. Қатағон қурбонларини ёд этиш кунининг жорий эжтилиши. Юнусобод туманида Шаҳидлар хотираси ҳиёбони ва Қатағон қурбонлари музейининг барпо этилиши.
Do'stlaringiz bilan baham: |