|
Фаннинг мавзуий тақсимланиши
т/р
|
Бўлим ва мавзуларнинг
номи
|
Жами ажратилган соат
|
Аудитория машғулотлари (соат)
|
Мустақил таълим
(соат)
|
Назарий
|
Амалий
|
Лаборатория
|
Семинар
|
Курс иши
|
1.
|
Кириш.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
|
1-бўлим. Автоматлаштириш асбоблари ва тизимлари
|
22
|
16
|
6
|
|
|
|
|
1.1
|
Асбоблар таснифи ва метрология атамаларига оид асосий маълумотлар.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
1.2
|
Ҳарорат, босим, сатҳ, сарф ва миқдор ўлчаш асбоблари.
|
10
|
6
|
4
|
|
|
|
|
1.3
|
Материалларнинг хоссалари, таркиби ва намлигини назорат қилиш.
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
1.4
|
Қудуқларни бурғулаш жараёнини назорат қилиш асбоблари ва қурилмалари
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
1.5
|
Автоматик ростлаш тўғрисида асосий маълумотлар.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
2
|
2-бўлим. Қудуқларни бурғулаш жараёнларини автоматлаштириш.
|
16
|
12
|
4
|
|
|
|
|
2.1
|
Долотони узатишнинг автоматик қурилмалари.
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
2.2
|
Сиқилган ҳаво билан таъминловчи компрессор қурилмасининг автомат-лаштирилган иш жараёни
|
6
|
4
|
2
|
|
|
|
|
2.3
|
Технологик сув билан таъминловчи насос қурилмасининг автоматлашти-рилган иш жараёни.
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
2.4
|
Автоматика қурилмаларидан фойдаланишда хавфсизлик техникаси қоидалари.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
|
Жами:
|
40
|
30
|
10
|
|
|
|
19
|
Эслатма. Мустақил иш мавзуларини ўқитувчининг ўзи танлайди.
Фаннинг назарий ва амалий машғулотлари мазмуни
1-бўлим. Автоматлаштириш асбоблари ва тизимлари.
1.1-мавзу. Асбоблар таснифи ва метрология аматаларига оид асосий маълумотлар
Ўлчаш асбоблари таърифи ва уларнинг вазифаларига кўра турлари. Кўрсаткичларини масофага узатувчи асбобларнинг ўлчаш тизимлари, яъни бирламчи асбоб, иккиламчи асбоб, алоқа йўллари ҳақида тушунчалар. Аналог ва дискрет кўрсатувчи асбоблар. Асбобларнинг ўлчанадиган физик-кимёвий параметрларга қараб турланиши. Ўлчаш хатоликлари ҳақидаги асосий тушунчалар. Асбобларнинг ўлчаш аниқлиги бўйича синфларга бўлиниши.
Метрология атамалари: ўлчаш датчиги, бирламчи ўлчаш ўзгартиргичи, сезгир элемент, ўлчаш тизими, иккиламчи асбоблар тушунчалари.
Автоматика атамалари: ростланадиган объект, ростланадиган катталик, берилган қиймат; ростловчи агент; тескари боғланиш, кириш сигнали, чиқиш сигнали ҳақида тушунчалар.
Саноат асбоблари ва автоматлаштириш воситаларининг ягона давлат тизими (САДТ) ҳақида тушунчалар. САДТ тизимидаги пневматик ва электрик ўзгартиргичлар, уларнинг ишлаш тартиби ва принципиал схемалари.
Мустақил иш.
Тавсия этилган адабиётлардан фойдаланиб автомалаштириш асбоблари ва воситаларининг шартли белгилари, яъни ҳарфли белгилари ва график усулдаги белгиларини давлат стандартларига мос равишда чизиш. Автоматлаштириш асбоблари ва воситаларининг функционал схемада тасвирлаш намуналарни келтириш.
1.2-мавзу. Ҳарорат, босим, сатҳ, сарф ва миқдор ўлчаш асбоблари.
Ҳарорат ҳақида тушунча. Ҳароратни ўлчаш бирликлари ва улар орасидаги боғланишлар Ҳароратни ўлчаш асбоблари; Суюқликни шиша термометр, турлари, тузилиш ва ишлатилиши соҳалари. Манометрик термометрлар, турлари, тузилиши ва ишлатилиши соҳалари. Термоэлектрик термометрлар, тузилиши ва ишлатилиши соҳалари. Қаршилик термўзгартиргичлар, тузилиши ва ишлатилиши соҳалари. ТГБ-3 русумидаги биметалл термометрни принципиал схемасини
Босим, атмосфера босими, мутлақ босим, ортиқча босим, вакуум ҳақида тушунчалар. Босимни ўлчаш бирликлари ва улар орасидаги боғланишлар. Босимни ўлчаш асбоблари: манометрлар, уларнинг турлари, ишлатилиш соҳалари. Пружинали манометрлар, тузилиши ва ишлаш прниципи. Мембранали манометрлар, тузилиши ва ишлаш прниципи. ДГМ-4 русумидаги дифференциал манометр
Синьфонли манометрлар, тузилиши ва ишлаш прниципи.
Вакуумметрлар ва мановакумметрлар, тузилиши ва ишлаш прнициплари.
Қалқовичли сатҳ ўлчагичларнинг тузилиши ва ишлаш тамойили. Сатҳ ўлчагич –дифманометрлар. Пьезометрик сатҳ ўлчагичлар. Нефт қудуқларидаги суюқликни масофадан ўлчаш қурилмалари.
Сарф ва миқдор тушунчаси. Ўзгарувчан босимлар фарқига асосланган сарф ўлчагичлар. Пружинали дифманометрлар. Суюқликли дифманометрлар. Компенсацион дифманометрлар. Ўзгармас фарқ сарф ўлчагичлари. Ротометрлар. Суюқлик миқдорини ҳисоблагичлар. Ҳажмий ўлчагичлар, газ миқдорини ўлчагичлар.
Амалий машғулот№1.
Пружинали оддий ва электр контактли манометрларни тузилишини ўрганиш, ТСМ ва ТСП русумидаги қаршилик термоўзгартиргичлари ва Л-64И русумидаги логометрни тузилишини, уланишини ва ишлатилишини ўрганиш.
Амалий машғулот№2.
а) “Сапфир-22” русумидаги электрон сарф ўлчагични тузилиши ва ишлаш прниципини ўрганиш.
Мустақил иш.
УДУ-5 ва УДУ-10 русумидаги қалқовичли сатҳ ўлчагичларни нефт резервуарига ўрнатилиши схемаларини чизиш.
1.3-мавзу. Материалларнинг хоссалари, таркиби ва намлигини назорат қилиш.
Материалларнинг хоссалари ва таркиби тушунчаси. Нефтнинг зичлигини ўлчаш асбоблари:
а) қалқовичли зичлик ўлчагич
б) гидростатик зичлик ўлчагич
в) радиоактив зичлик ўлчагич
г) ултратовушли зичлик ўлчагич
Қовушқоқликни ўлчаш асбоблари. Нефт таркибидаги сув миқдорини аниқлаш анализаторлари. Нефт таркибидаги туз миқдорини аниқлаш анализаторлари. Пикнометр. Ареометр
Стационар газоанализаторларнинг турлари. Кимёвий газоанализаторлар. Электр газоанализаторлар. Портлашга хавфли газларнинг концентрациясини аниқловчи сигнализаторлар. Хромотографлар ва уларнинг ишлатилиш оҳалари. Газларнинг намлигини назорат қилиш асбоблари. Психрометрларнинг тузилиши ва ишлатилиш соҳалари.
Мустақил иш.
Портлашга хавфли газларнинг концентрациясини аниқловчи СВК-3М1 русумидаги сигнализаторни тузилиши ва ишлаш прниципини ва қўлланишини ўрганиш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
