Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

3.2 – расм. компьютерларнинг ўзаро алоқасидаги операцион тизим 
компонентларининг ўзаро алоқаси. 
 
Амалиѐтда тармоқ операцион тизимларини қуришда бир нечта ѐндашишлар 
юзага келди (3.3 – расм).
Lan Manager (OS/2 устида) 
Persinal Ware (DOS 7 устида) 
Windows NT Workstation 
Windows NT Server 
қобиқ 
локал 
ОТ 
ОТ тармоқ 
функциялари 
бошиданоқ 
кўзда тутилган 
ҳолат 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАРИ 
70 
3.3 – расм. Тармоқ ОТ ларни қуриш вариантлари 
 
Биринчи тармоқ ОТ лари ҳозирги локал ОТларнинг йиғиндисидан ва 
унинг ўрнатилган тармоқ қобиғидан иборат бўлган. Шу билан бирга локал 
ОТ га асосий тармоқ функцияларини бажарувчи тармоқ қобиғи учун керак 
бўладиган минимум тармоқ функциялари ўрнатилган. Бундай ѐндашишга 
мисол бўлиб ҳар бир компьютерда MS DOS операцион тизимининг 
ишлатилишини олиш мумкин (учинчи версиясидан бошлаб унда файлларга 
қўшма рухсатни таъминлайдиган файлларини ва ѐзувларни қулфлаш каби 
ўрнатилган функциялари пайдо бўлди). Локал ОТ устидан тармоқ қобиғи 
кўринишида тармоқ ОТларини қуриш принциплари замонавий ОТларда 
ишлатилади, буларга, масалан, LANtastic ѐки Personal Ware киритиш мумкин.
Бироқ бошданоқ тармоқда ишлаш учун мўлжалланган операцион 
тизимларни ишлаб чиқиш йўли анча эффектли кўринади. Бундай ОТ ларнинг 
тармоқ функциялари уларнинг асосий тизим модуллари ичига чуқур 
ўрнатилган бўлади, бу эса уларнинг логик мукаммаллиги, осон ишлатилиши 
ва модификацияси, шунингдек юқори унумдорлигини таъминлайди. Бундай 
ОТ га мисол қилиб Microsoft фирмасининг Windows NT тизими ҳисобланади, 
бу тизим ўрнатилган тармоқ воситалари ҳисобига маълумотларни ишлаб 
чиқарилиши ва ҳавфсизлигини шу фирмани ўзидан чиққан (IBM фирмаси 
билан бирга) LAN Manager ОТ таққослаганда анча юқори кўрсаткичларини
таъминлайди.