Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги

Mustaqil nutq bosqichi qayta hikoya qilish materialida tayyorlangan nutqning 

tarbiyasi  va  hikoya  materialida  mustaqil  nutqni  tarbiyalashni  о‗ziga  kiritadi.    Bu 

bо‗limlarning har birida о‗zining vazifalari bor. Mustaqil nutq ustidagi qayta hikoya 

qilish  ishida  bolalar  tayyorlangan  matnni  qayta  hikoya  qilishni  quyidagicha 

dramalashtirish bilan о‗rganadilar: voqealarni, harakatlarni turlicha о‗yin materiallari 

asosida  hikoya  qiladilar.  Mashg‗ulotlarda  faollik,  mustaqillik,  о‗yinning  hamma 

kо‗rinishlarida  (harakatli,  didaktik,  dramalashgan  о‗yinlar,  syujeti-rolli)  xulqning 

erkinligi  tarbiyalanadi;  tovush  talaffuz  qilishdagi  buzilishlarning  korreksiyasi 

bо‗yicha,  nutqning  leksik-grammatik  qurilishini  rivojlantirish  bо‗yicha  ish  davom 

etadi.  Bu  davrda  pedagog  umumiy  vazifalarni  hisobga  olgan  holda  logoritmik 

mashg‗ulotlarni    quradi.  Mashg‗ulotlarga  katta  hajmda  nutq  vazifalari,  о‗yinlar, 

musiqa  jо‗rligisiz  mashqlar,  hamda  musiqali-ritmik  tarbiya  bо‗yicha  materiallar 

(xorovodli  va  musiqali  kompozitsiyalar,    raqsli,  musiqa  ostida  yodlanganlari  ham, 

harakatli improvizatsiyalar ham) kiritiladi.  

Hikoya  materialida  mustaqil  nutqni  tarbiyalash  bolalarni  tasviriy    hikoya 

qilishga,  xotira  bо‗yicha  hikoya    qilishga,  ijodiy  hikoya  qilishga    о‗rgatishni 

mо‗ljallaydi.  Bu  davrdagi  logoritmik  mashg‗ulotlar  ommaviy  bolalar  bog‗chasi 

bolalarini    musiqali-ritmik  tarbiyasi  bilan  moslikda  quriladi.  Korreksion  о‗qitish  va 

tarbiyalash  bosqichining  oxirida  duduqlanadigan  bolalar  shu  qadar  korreksiyalangan 

bо‗lishlari  muhimki,  ommaviy  bolalar  bog‗chasi  dasturi  talablarinieplashlarikerak. 

---

 

 

Shuning  uchun  logopedik  ritmika  bо‗yicha  mashg‗ulotlar  nutq  materiali,  ijodiy 

holatlar va yetarlicha harakat vazifasibilan boyitiladi.  

Faol  hulqni  va  erkin  muloqotni  mustahkamlash    bosqichi    logopedik  va 

logoritmik mashg‗ulotlar bolalarda teng meyorda kelgusida tashkilotchilik sifatlarini, 

faol,  shaxsning  ijodiy  boshlanishini,  turli  vaziyatlarda  har    qanday  nutq 

murakkabligida muloqotni uddalashni musthkamlash masalalarini hal qiladi. 

Kattalar  va  о‗smirlar  bilan  logoritmik  mashg‗ulotlar  ham  logopedik  ish 

vazifalari va nutq muassasasining turiga sabab bо‗ladi. Duduqlanadiganlar 1 oydan 3 

oygacha  bо‗ladigan  shifoxonada    logoritmika  kursi  nutq  korreksiyasi  uchun  zamin 

yaratishga quriladi:  mashg‗ulotlar umumiy harakatlarning tempi va ritmini, mimikali 

muskullarni,  oral  praksisini,  relaksatsiyani,  muskullar  tonusini  tartibga  solishni  

tarbiyalash  uchun  kо‗p  vazifalarni  kiritadi.  Kuy  deklamatsiya  keng  qо‗llaniladi: 

maxsus  tanlab  olingan  musiqa  ostida  duduqlanadiganlar  logopeddan  olgan  nutq 

materialni  ifodali  gapirib  beradilar.  Shifoxona  sharoitida    logoritmika  kursi  35–60 

kunga mо‗ljallangan va uchta bosqichga bо‗linadi.  

 

 

 

 

.