Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика университети

Ўртача қийматлар аниқланиш кўрсаткичлари:

Ушбуҳисобларнитажрибаохиридақандайнатижаларгаэгаэканлигиниҳисоблабчиқамиз:
, , нисбийўсиш.
Юқоридаги натижалардан келиб чиқадики, тажриба-синов гуруҳи назорат гуруҳига нисбатан тажриба охирида 1,15 га яъни (15%) юқори кўрсаткичга эришган.
Агар тажриба бошига нисбатан таққослайдиган бўлсак:
тажриба гуруҳида,
назорат гуруҳида самарадорликка эришилган.
,
,
Ўртача қийматлар аниқланиш кўрсаткичлари:

Биз ҳар бир босқич бўйича математик ҳисоб китобларни олиб бордик. Энди ушбу натижаларга кўра Стьюдент статистикасининг юқоридаги 7- формуласидан фойдаланиб текширамиз ва хулосалар чиқарамиз.

Тажриба гуруҳи: ва
самарадорлик коэффициенти.
Бундан кўриниб турибдики, статистиканинг танланма қиймати критик нуқтадан катта экан:
T_m=5,54T_0,96=t=1,96
демак, бош ўртача қийматлар тенглиги ҳақидаги Н₀ нолинчи гипотеза рад этилади. Буни 95 % ишончлилик билан айтиш мумкинки, тажриба-синов гуруҳларидаги ўртача ўзлаштириш кўрсаткичлари ҳар доим назорат гуруҳларидаги ўртача ўзлаштириш кўрсаткичларидан юқори бўлди ва улар ҳеч қачон устма-уст тушмайди. Демак, Н₀ фараз рад этилиб, Н₁ фараз қабул қилинади.
Назорат гуруҳи: ва
самарадорлик коэффициенти.
T_н=1,38 1,96 бўлиб, Н₀ фараз қабул қилинади.
3.2.5.- жадвал
Юқоридаги формулаларга асосланиб ҳисоблаб чиқилган сонли маълумотлар 3.2.5-жадвалда келтирилган.

№	Кўрсаткичлар	Тажриба гуруҳи		Назорат гуруҳи
		Тажриба бошида	Тажриба охирида	Тажриба бошида	Тажриба охирида
1	Ўртача арифметик қиймат (x,y)	3,49	4,11	3,43	3,59
2	Самарадорлик кўрсаткичи ɳ	1,18		1,05
3	Ўртача қиймат ишонч оралиғи ax, ay	[3,30; 3,60]	[4,01; 4,29]	[3,24; 3,53]	[3,42; 3,70]
4	Ўртача қиймат стандарт хатолик (Sх, Sy)	0,83	0,75	0,82	0,78
5	Аниқланиш кўрсаткичи (Сх, Сy)	2,38	1,82	2,40	2,17
6	Стьюдент статистикаси (Т)	5,54		1,38
7	Кўрсаткичлар хулосаси	Н1 гипотеза қабул қилинади.		Н0 гипотеза қабул қилинади.

Демак, бўлажак муҳандисларнинг лойиҳалаш компетентлигини ривожлантириш методикаси самарадорлигини аниқлаш юзасидан ўтказилган тажриба-синов ишлари самарадорлиги статистик таҳлилдан маълум бўлдики, барча касб-хунар коллежларида тажриба-синов ишлари ниҳоясида, тажриба гуруҳидаги ўқувчиларининг билим даражаси назорат гуруҳига нисбатан 1,18 (18%) юқори кўрсаткичга эга бўлди. Бу эса олиб борилган тадқиқот ишининг самарадор эканлигини кўрсатади.

Учинчи боб бўйича хулосалар
Тажриба-синов ишлари Тошкент архитектура ва қурилиш , Самарқанд архитектура-қурилиш институт лари ва Жиззах политехника институти базаларида ташкил этилди ва ўтказилди. Тажриба-синов ишлари электрэнергетика, технологик жараёнларни автоматлаштириш ва бошқариш, кимё-технология ихтисосликлари талабаларини қамраб олди (275 талаба) ҳамда умумкасбий фанларни ўқитувчиларииштирок этишди.
Тажриба-синов ишлари самарадорлигини таҳлили қуйидаги параметрлар: тадқиқот жараёнида компетенциялар кластерини мотивацион компонентни даражасининг шаклланганлиги; фаолиятли-когнитивлик компоненти даражасининг шаклланганлиги; рефлексивлик компоненти даражасининг шаклланганлик даражасиасосида амалга оширилди.
Тажриба-синов ишларининг қайд этувчи босқичида талабаларнинг кат-та қисмида мотивацион,фаолиятли-когнитивлик, рефлексивлик компонент-ларининг паст ва ўрта даража шаклланганлиги кузатилди.
Тажриба-синов ишларининг шакллантирувчи босқичида, олий таълимда бўлажак муҳандисларда лойиҳалаш компетентлигини ривожлантириш мақсадида электрон таълим муҳити ташкил этилди ва татбиқи амалга оширилди; электрон таълим муҳити шароитида умумкасбий фанларниўқитиш жараёнида таклиф этилаётган методика синовдан ўтказилди.
Тажриба-синов ишларининг натижавий босқичида талабаларда лойиҳалаш компетентлигининг ривожланиш динамикасини кузатиш жараёни амалга оширилди.
Лойиҳалаш компетентлигини ривожланганганлик даражаларидаги ўзгаришлар ижобий динамикасининг мавжудлиги, тажриба-синов ишини амалга ошириш жараёни электрон таълим муҳитида касбий такомиллашиши бўйича самарадорлиги ҳақида гувоҳлик берди.