|
BLOG TEXNOLOGIYALAR ELEKTRON KOMMUNIKATSIYA
SIFATIDA
Bobomuxamedova Sh.
Nizomiy nomidagi TDPU 2 kurs doktoranti
Mamlakatda zamonaviy axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini
rivojlantirish, elektron davlat xizmatlarini koʼrsatishning yaxlit tizimini yaratish,
davlat organlarining aholi bilan muloqot qilishining yangi mexanizmlarini joriy etish
yuzasidan izchil ish olib borilmoqda.
Blog texnologiyalarni joriy etish orqali taʼlim muassasalarida oʼqitish sifatini
yanada yaxshilash masalasiga doir bir qator tadqiqot ishlari olib borilmoqda.
Jumladan, N.A.Semkina o'z tadqiqot ishida “blog- bu, xronologik tartibda
joylashtirilgan eslatmalar, giperssilkalar, shuningdek boshqa saytlarga havolalardan
iborat muntazam ravishda yangilanib turiladigan sayt” deb ta’rif beradi.
Blog texnologiya Web 2.0 texnologiyasining xizmatlaridan biri boʻlib,
ixtiyoriy Internet foydalanuvchisi uchun shaxsiy Web sahifa yaratish imkoniyatini
beruvchi texnologiya hisoblanadi. Blog (inglizcha Blog yoki Weblog) soʻzlaridan
olingan boʻlib, kundalik yoki jurnal degan ma’noni bildiradi. Odatda blog sahifaga
matnli materiallar, fotosuratlar, audio, video yozuvlar, boshqa Internet resurslariga
havolalar joylashtiruvchi bir kishi tomonidan yaratiladi va boshqariladi, Blogga
ixtiyoriy foydalanuvchi tashrif buyurib, saytning mazmunini oʻqib chiqib, chop
Аниқ фанларни ўқитишни модернизациялаш: инновацион таълимнинг янги моделлари ва амалиёти, 2020 йил 17 апрель
75
etilgan matnga yoki fotosuratlarga munosabatini bildiradi, u yerga sharhlar
yuboradi. Bloglar yangi ijtimoiy Internet (Web 2.0) avlodning xizmatlaridan biri
hisoblanadi.
S.A.Belov o’z tadqiqot ishida
”o'quv blogi"- teskari xronologik tartibda
joylashgan yozuvlar jurnali shaklidagi sayt bo’lib, o'quv jarayoni sub'ektlari
tomonidan mavjud o'quv ma'lumotlarini turli shakllarda (grafika, xarita, chizma,
rasm, videolar) saqlash va taqdim etish uchun foydalaniladigan, onlayn yoki oflayn
rejimda muammoli vazifalar va vaziyatlarni muhokama qilish, guruh loyihalarini
amalga oshirish va o'rganish ustidan nazoratni amalga oshirish uchun ochiq va yopiq
jamoalarni yaratish imkonini beradi” deb ta’rif beradi.
Gʻarb olimlaridan P.V.Sisoev taʻrifiga koʻra, blog-texnologiyalari har qanday
Internet foydalanuvchisiga blog (ingliz blog yoki weblog) dan kundalik yoki jurnal
shaklida shaxsiy sahifa yaratilish imkonini beruvchi Web2.0 xizmatlaridan biri
boʻlib, muntazam ravishda qoʻshilib boruvchi matnlar, tasvirlar yoki multimediya
oʻz ichiga oladi. Odatda bloglarda sharhlarni nashr etish ushbu servis orqali elektron
pochta, web-forumlar yoki chatlarga qaraganda ma'lum afzalliklarga ega boʻlgan
interaktiv tarmoqaro aloqa yaratish imkonini beradi. Blog, foydalanuvchilar
muntazam ravishda turli xil axborotlarni (matn, audio va video tasvirlar va h.k.)
nashr etishlari va shu bilan foydalanuvchilarning interfaol muloqot qilish uchun
virtual jamoani tashkil etishlari mumkin boʻlgan internet tarmogʻidagi axborot
olamini oʻzida aks ettiradi. A.V.Filatovaning “Blog texnologiyalari asosida chet
tillarni o'qitishni optimallashtirish” mavzusidagi tadqiqot ishida “bloglar - birinchi
navbatda, oddiy va qulay foydalanish, axborot makonini samarali tashkil etish,
interfaollik va multimediyaviylik, ishonchlilik va xavfsizlik kabi didaktik
xususiyatlari tufayli eng yaxshi Web 2.0 xizmatlaridan biri sifatida hisoblanadi.” deb
ta’kidlangan.Uning fikricha, texnologiya nuqtai nazaridan, blogdan quyidagicha
foydalanish mumkin:
1. o'quv jarayonini boshqarish vositasi;
2. munozaralar uchun platforma;
3. Internetda nashrlarni joylashtirish uchun muhit.
Аниқ фанларни ўқитишни модернизациялаш: инновацион таълимнинг янги моделлари ва амалиёти, 2020 йил 17 апрель
76
V.A.Starodubsev, fikricha, Bloglarda ma’lumotlar mavzular bo'yicha
jamlanadi, boshlang’ich manbalarga havolalar beriladi, kerakli ma'lumotlarni izlash
sezilarli darajada yengillashgan bo’lib, qo'shimcha ta'limning eng muvaffaqiyatli
shakllaridan biri hisoblanadi.Bundan tashqari, blog muhiti o'qituvchining talabalar
bilan maslahatlashishi, qo'shimcha materiallar taqdim qilishi, o'qiganlarini
muhokama qilishi va h.k. kabilar mavjud bo'lgan shaxsiy ta'lim muhitni yaratish
imkoniyatini beradi. E.D.Patarakin tadqiqot ishida “blog - Mualliflar (o'qituvchilar
/ talabalar) o'zlarining yozuv (post)larini teskari xronologik tartibda nashr etadigan
faoliyat sohasi. Ushbu sohada ishlash talabalarda yangilangan ma'lumotlarning
ahamiyati, ular bilan tezkor ishlash ko'nikmalari, axborot oqimlarini to'plash va
taqdim etish qobiliyati haqidagi tasavvurlarini shakllantiradi. O'quv blogi tyutor
blogi, o'quvchi blogi, o'quv guruhining blogi bo'lishi mumkin.
Tarmoq jurnali turli maqsadlar uchun ishlatiladi:
● blog yozuv va havolalarni saqlaydigan shaxsiy axborot yordamchisi bo'lib
xizmat qiladi.
● blog mualliflarga ilmiy, biznes yoki shaxsiy hayotdagi voqealarni yozish
uchun muhit sifatida xizmat qiladi.
● blog shaxsiy yoki jamoaviy saytni yuritish uchun platforma bo’lib, bunday
saytni yangilash maxsus bilim talab qilmaydi;
● blog tarmoq hamjamiyati uchun muhit sifatida xizmat qilishi mumkin.
Ko'plab bloglar forumlarga nisbatan matndagi xabarlarda multimediya va HTML
qismlarini nashr qilish, munozaralarning bir nechta filiallari o'rtasida o'zaro
bog'liqligi kabi qo'shimcha afzalliklarga ega.
Blog ichida chop etilgan har bir xabar unga murojaat qilish mumkin bo'lgan
URL-manziliga ega bo’lib, aloqa barqarorligini ta'minlaydi. Blogda teskari ro'yxatga
olish tartibi qabul qilingan bo’lib,eng yangi yozuvlar yuqorida e'lon qilinadi.
Odatda, blog yozuvlari muallifi bir kishi bo’ladi, bir nechta bloglarning mualliflari
ko'pincha ijtimoiy tarmoqda qo’shilishib, bir-birining yozuvlarini kuzatadilar,
boshqalarning jurnallari maydonlarida sharhlar va yozuvlarni qoldiradilar.
Аниқ фанларни ўқитишни модернизациялаш: инновацион таълимнинг янги моделлари ва амалиёти, 2020 йил 17 апрель
77
Adabiyotlar:
1. Патаракин Е. Д. Социальные взаимодействия и сетевое обучение 2.0 —М. :
НП «Современные технологии в образовании и культуре», 2009. — 176 с.
2. Белов Семен Алексеевич. Формирование коммуникативной составляющей
икт-компетентности будущих педагогов профессионального обучения
средствами учебного блога. Диссертация на соискание ученой степени
кандидата педагогических наук. Барнаул – 2014.
3. Стародубцев, В.А. Особенности современного образовательного процесса /
В.А. Стародубцев, О.М. Шепель, А.А. Киселева // Высшее образование в
России: Научно-педагогический журнал министерства образования и науки
Российской Федерации. – М., 2011. - № 8-9. – С.68-73.
Do'stlaringiz bilan baham: |
