Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Кўпбурчакларни чизиш ва таҳрирлаш
CorelDraw дастури ускуналар панели ёрдамида бир нечта турдаги
кўпбурчаклар чизиш усулларини кўрсатамиз:
1. Тўртбурчак чизиш учун
ускунаси танланади.

---

43
2. Сичқонча кўрсаткичини саҳифанинг бўш қисмига жойлаштирлади ва
чап тугмани босган ҳолда диагонал бўйлаб сурилади.
3. Тўртбурчак чизилади. Хоссалар 
панели 
буйруқлари орқали
тўртбурчакнинг бурчакларини силлиқлаш, ўлчамлар қўйиш, атроф
чизиғи қалинлигини ўзгартириш, маълум бурчакка буриш кабилар
бажарилиши мумкин.
Контурларни чизиш учун мўлжалланган ускуналардан бири:
− авторисование” ускунасидир. У нисбатан содда шакллар чизиш учун
қулай ҳисобланиб, фойдаланиш тартиби қуйидагича:
1. Ускуналар пенелидан авторисование танланиб (курсор қалам
кўринишини 
олади), курсор 
саҳифанинг 
бўш 
қисмига
жойлаштирилади.
2. Сичқончанинг ўнг тугмасини босган ҳолда ихтиёрий шакл чизилади.
3. Сичқонча тугмаси қўйиб юборилади. Натижада қўл ҳаракатига мос
чизма чизилади.
Чизилган шакл
натижа
Турли бурчакли кўпбурчак чизиш
Ускуналар панелидан
− кўпбурчак чизиш ускунаси танланиб, курсор ишчи
саҳифанинг керакли қисмига жойлаштирилади.
Сичқонча чап тугмачасини қўйиб юбормаган ҳолда ҳаракатлантириб чизилади.
Мунтазам кўпбурчаклар чизиш учун “ctrl” тугмаси билан биргаликда чизиш
амалга оширилади. Ушбу чизилган пайтда беш бурчакли кўпбурчак чизади.
Томонлари сонини танлаш учун хоссалар панелининг
− бўлими орқали
бажарилади. Хоссалар панели жуда кўп параметрли бўлиб, қуйидаги
кўринишга эга. У ёрдамида қавариқ , ботиқ кўпбурчаклар чизиш, кўпбурчак

---

44
томонлари сонини аниқлаш, контур қалинлигини белгилаш ва бир қанча
мураккаб амалларни бажарилади.
Панел мундарижасидан
− “звезда” буйруғи ёрдамида юлдузсимон, ботиқ
кўпбурчаклар чизиш имконияти мавжуд. Кўпбурчак шаклини таҳрирлашда ,
бурчакларини силлиқлашда
− (Форма) ускунасидан фойдаланилади.
Тегишли хоссалар панелидан мураккаб таҳрирлаш ишларини кўриб чиқамиз:
1. Кўпбурчак (саккиз бурчак) чизиб, форма ускунасини фаоллаштирилади
ва 
курсорни 
кўпбурчакнинг 
тугун 
нуқталаридан 
бирига
жойлаштирилади (
1
–
ҳолат
).
2. Сичқончанинг чап тугмасини босган ҳолда, соат стрелкаси йўналиши
бўйича ҳаракатлантирилади (2 –
ҳолат
).
3.
− буйруғини танлаймиз, сегментда қўшимча тугунлар ҳосил
бўлади. Сичқончанинг чап тугмасини босиб, тугунлардан бирини
диагонал бўйлаб ўнгга тортилади
4. Исталган шакл яратилгандан сўнг тугма қўйиб юборилади, натижада
янги шакл ҳосил бўлади (3 –
ҳолат
).
5. Панелда мавжуд буйруқларни ҳар бирини алоҳида вазифага эга бўлиб,
улардан ҳам юқоридаги усуллар ёрдамида фойдаланиб турли
эффектларга эришиш мумкин (
4,5,6
–
ҳолат
).
1
2
3
4
5
6