Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат

 Биринчи тиббий ёрдам. Зудлик билан врач чақирилади, врач 
келгунга қадар юрак тож томирлари деворини кенгайтирувчи дори 
моддаларидан валидол, нитроглицерин таблеткаси ёки 1% ли 
эритмасидан 1-2 томчи тил тагига қуйилади. Оғир ҳолатларда 2-3 
мл 2% ли папаверин ёки 2 мл 2% ли но-шпа эритмаси ва 2 мл 50% 
ли анальгин эритмасини қўшиб венага юборилади. Юрак соҳасига 
ханталмалар қўйиш беморга бир оз енгиллик беради. Бемор тезда 
касалхонага етказилади. 
 
МИОКАРД ИНФАРКТИ
 
Юрак мушакларида қон айланишининг бузилиши натижасида 
юрак тўқималарини некрози (жонсизланиш) миокард инфаркти 
дейилади (81-расм). 
1 2 3 
81-расм: Юракни қон билан таминлайдиган тож томирларнинг ички 
деворини тўсилиши; 1-қатламлардан ҳоли; 2-қисман тўсилган; 3-тўла 
тўсилган 
 
Белгилари. Миокард инфарктининг асосий белгиси, юрак 
соҳасида ёки тўш соҳасида тўсатдан пайдо бўладига оғриқ 
хуружидир, оғриқ чап елкага, чап кўкракка, пастга жағга ва 

---

77 
тананинг бошқа қисмларига ўтадиган. Стенокардиядаги оғриқдан 
фарқли равишда, миокард инфарктида оғриқ узоқроқ (бир неча 
соатгача) бўлади, тож артерияларини кенгайтирадиган воситалар 
(валидол, нитроглицерин) қабул қилингандан кейин босилмайди. 
Миокард инфарктининг етакчи симптоми, кучли оғриқда бемор 
ўлим ваҳимасига тушади, ранги оқариб, пешонасини совуқ тер 
босади. 
Миокард инфарктининг белгиларидан бири тана ҳароратининг 
кўтарилиши 
ҳисобланади. 
Ҳарорат 
қонга 
некроз 
ўчоғи 
(инфаркт)дан парчаланиш 
маҳсулотлари 
тушиши сабабли 
кўтарилади. Ҳарорат катта рақамларгача чиқиши мумкин, лекин 
кўпинча субфебрил бўлади.
Биринчи тиббий ёрдам. Агар миокард инфаркти кўчада, 
жамоат жойларда, уйда содир бўлганда, зудлик билан тез тиббий 
ёрдам машинаси чақирилади. Врач келгунча беморни ўрнидан 
қимирлатмасдан, бошини баланд қилиб ётқизилади, беморнинг чап 
кўкрак соҳаси юрак устига ханталма (горчичник) қўйиш мумкин. 
Ҳамма ҳолларда миокард инфарктида биринчи навбатда оғриқ 
хуружини тўхтатиш таъминланади, ўткир юрак етишмовчилиги 
билан кураш олиб борилади. Бунда тери остига 1,0-2,0 мл морфин 
юборилади. Артериал босимни кўтариш мақсадида мезатон, 
кофеин, камфора, қордиамин юборилади ва бемор яқин-орадаги 
стационарга (касалхонага, клиникага) олиб борилади.