Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Навоий кон-металлургия комбинати

minimallashtirish printsipi – ionlashtiruvchi nurlanishning har qanday manbaidan foydalanilganda nurlanish olishning individual dozalarini fuqarolar sog`lig`iga xavfsiz bo`lgan chegarada va nurlanish olayotgan shaxslar sonini mumkin qadar oz darajada bo`lishini saqlab turish.

Radiatsiyaviy xavfsizlikni ta`minlash sohasidagi davlat nazoratini Sanoatda va konchilikda ishlarning bexatar olib borilishini nazorat qilish agentligi, O`zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi, O`zbekiston Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo`mitasi va O`zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo`mitasi amalga oshiradi.

Radiatsiyaviy xavfsizlikni ta`minlash sohasidagi ishlab chiqarish nazoratini ionlashtiruvchi nurlanish manbalaridan foydalanuvchilar amalga oshiradi.

Radiatsiyaviy xavfsizlikni ta`minlash sohasidagi jamoat nazorati nodavlat, notijorat tashkilotlari hamda fuqarolar tomonidan amalga oshiriladi.

Radiatsiyaviy xavfsizlikni ta`minlash sohasidagi nazoratni amalga oshirish tartibi qonun hujjatlari bilan belgilab qo`yiladi.

Radioaktivlik- ionlashtiruvchi nurlanishning tarqalishiga olib keluvchi atomlar yadrolarining beixtiyor o`zgarishi.

Tashqi muhitni zararlovchi radioaktiv manbalar.

Hozirgi vaqtda bunday manbaalarga quyidagilarni kiritish mumkin;

- uran ishlab chiqaruvchi korxonalar;

- har xil turdagi atom reaktorlari;

- radiokimyo ishlab chiqarish korxonalari;

- radioaktiv chiqitlarni qayta ishlash va saqlash joylari;

- iqtisodiyot ob`ektlarida ishlatiladigan radionuklidlar;

- atom bombalarining portlashi,

Ionlashtiruvchi nurlanish manbalari tabiiy va sun`iy turlarga ajratiladi;

-tabiiy manbalar; fazo (kosmos), er (suv, qurilish materiallari, tuproq), odam organizmi to`qimalardagi radioaktiv elementlar.

-sun`iy manbalar; tibbiyot asboblari ( rentgen apparatlari, samolyotda uchish 2000 km uzoqlikka,12 km balandlikda) -yiliga 5 marta, televizor-bir kunda 4 soat tomosha qilish, atom elektr stantsiyalari, issiqlik elektr markazi (ko`mirda) 20 km oraliq masofada, yadro quroli sinovidan keyingi global qoldiqlar.