Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик – Қурилиш институти

учинчидан, таълим мониторингида ижобий томонга қараб юксалишлар 
эътиборга олинади. Шу сабабли қаралаётган таълим технологиясини 
қуйидагидек 
кетма-кетликда 
олиб 
бордик: 
таълим 
мазмунини 
интеллектуаллаштириш 
негизида 
таълим 
сифатини 
юксалтиришнинг 
инновацион метод ва технологияларини ишлаб чиқиш; жорий этилган 
инновацион метод ва технология негизида таълим самарадорлигини оширишга 
эришишни амалга ошириш; таълим сифати ва самарадорлиги натижалари 
негизида таълим мониторингини баҳолаб бориш. 
Тадқиқотимиз давомида юқоридаги кетма-кетлик бўйича алоҳида-
алоҳида изланишлар олиб борилди ва пировард натижада учала йўналиш 
натижалари органик бирликда қаралди ва бундаги натижаларга қараб тадқиқот 
иши бўйича ҳулоса ва тавсиялар шакиллантирилди. Улардан амалиётда 
фойдаланиш жараёнида бир қатор таълимий тамойилларига амал қилиш 
кераклиги аниқланди. Уларни қуйидаги кетма-кетликда келтириб ўтамиз: ҳар 
қандай инновацион таълим технологияси (“Таълим сифати сари” номли 
технология) илмий-методик жиҳатдан асосланган бўлиши керак ва улар 
замонавий педагогика талабларига мос келиши шарт; тақдим этилаётган 
инновацион технологияларда манбани ўрганишдаги дидактик хусусятлар ҳам 
эътиборга олинган бўлиши лозим ва улар ўқув-билув фаолиятини самарали 
кечиши талабларига ҳам тўла жавоб бериши керак. Ҳамда қаралаётган 
жараённинг барча ҳатти-харакатлари (кетма-кетлиги) олдиндан лойиҳаланган 
бўлиши лозим; таҳсил олувчиларга таълим беришда ҳар бир соҳаси бўйича 
ўзига хос назария ва амалиётлардан фойдаланиш, бунда техник воситалардан 
(ахборот-коммуникацион технологиялардан) фойдаланиш илмий-методик 
жиҳатдан асосланган бўлиши керак ва айниқса, қаралаётган ўқув жараёни 
юқори даражада инновациялаштирилган бўлишига доимо эътибор бериш; 
таълим 
мазмунини 
интеллектуаллаштириш 
ва 
инновациялаштиришга 
асосланган илғор педагогик технологиялар ва техник воситалардан (ахборотли 
таълим муҳитидан) фойдаланиш самарадорлигини оширувчи дидактик 
таъминотни ишлаб чиқишни мунтазам равишда (давр талаби асосида) 
такомиллаштириб бориш керак; таълимни инновациялаштиришга оид илмий-
методик, ўқув-методик, дастурий методик таъминот базасини яратишнинг 
изчил тизимини лойиҳалаштириб қўйиш ва унга доимо амал қилиш; таълим 
олувчиларда маълум ижтимоий тажриба компонентларини таркиб топтиришда 
инновацион таълим технологиялари олдиндан лойиҳалаштирилган бўлиши ва у 
фан ўқитувчиларидан катта маҳорат талаб этмасдан якуний натижа 
самарадорлигини кафолатлаши керак; “Таълим сифати сари” номли 
технологияни амалиётга жорий этишда, замонавий ютуқларимиздан бири 
бўлиш рейтинг, тест тизимини такомиллаштириб боришимиз билан бирга, 
интерфаол таълимда самара бераётган услублар ёки технологиялар: Мунозара, 
тренинглар, дебат, давра суҳбатларидан фойдаланиб, дарс жараёни сифатини 
ошириш ва унда ишчанлик муҳитини яратиш керак; “Таълим сифати сари” 
номли технологияни амалиётга жорий этишда тестларда қўлланиладиган қисқа 
78

---

жавоблар билан чекланиб қолмасдан, таълим олувчиларнинг фикрини суҳбат 
методи ёрдамида билиш, уларнинг ички билимлари дунёсини ҳам аниқлаб, 
баҳолаб боришга мунтазам равишда эътибор бериб бориш ва шу кабилар. 
Юқоридаги келтирилганларга асосланиб, қуйидаги хулосавий фикирни 
билдириш мумкин: “Таълим сифати сари” номли технологияни амалиётга 
жорий этишда: биринчидан, таълим олувчи тақдим этилаётган инновацион 
технология ҳақида маълумотларга эга бўлади; уларнинг мазмун-моҳиятини 
тўлиқ англайди ва уларни ўқув жараёнида қўллашни уддалайди; иккинчидан, 
инновацион технологияни хар бир фан ва ундаги хар бир мавзу хусусятидан 
келиб чиққан ҳолда қўллай олади; учинчидан, улардан ўқув жараёнида 
фойдаланишда таълимнинг дидактик тамойиллари узвийлигига амал қилади;