Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номли ўзбекистон

6-§. Давлат механизми 
Давлат механизми – жамиятни бошқариш ва халқ манфаатларини ҳимоя қилишни амалга 
оширадиган давлат идоралари ва муассасаларининг тизими. Давлат механизмининг асосий 
белгилари қуйидагилар: 
таркиби
– бошқарув фаолияти билан шуғулланадиган одамлар йиғиндиси; бир-бирлари 
билан ўзаро алоқадорлиқда ва муносабатда бўлган идоралар ва муассасаларнинг мураккаб тизими; 
давлат аппарати барча бўғинларининг функциялари, ташкилий ва молиявий воситалар, зарур 
бўлганда эса давлатнинг мажбурлов чоралари билан таъминланади. 
мақсади
– фуқароларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини кафолатлаш ва муҳофаза 
қилиш. 
Давлат идораси (органи) — давлат механизмининг қонунга мувофиқ равишда ўз тузилишига, 
ижтимоий ҳаётнинг муайян соҳасини бошқариш бўйича аниқ белгиланган ваколатига эга бўлган 
ҳамда давлат механизмининг бошқа қисмлари билан узвий алоқадорликда бўлган ва яхлит бирлик 
ҳосил қиладиган таркибий қисми. 
Давлат идорасининг белгилари: қонун чиқариш йўли билан ташкил топиши; 
ваколати
— ушбу идора мустақил ҳал эта оладиган масалалар доираси; ҳуқуқий асосда 
функционал фаолият кўрсатиши; давлат аппаратида мустақил ўрин тутиши; бошқа идоралар билан 
алоқада бўлиши; тузилиши (ички тузилиши). 

---

13 
Давлат идоралари қуйидаги турларга бўлинади: 
1. Вакиллик идоралари: қонун чиқарувчи; маҳаллий ҳокимият идоралари. 
2. Ижроия идоралари: 
марказий идоралар 
(давлат бошлиғи монарх ёки президент; ҳукумат; 
вазирлик ва давлат қўмиталари); 
ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идоралар
(прокуратура; ички ишлар 
вазирлиги ва унинг органлари; адлия вазирлиги; миллий хавфсизлик хизмати); 
маҳаллий идоралар
(Ўзбекистонда вилоят, туман ва шаҳар ҳокимлари). 
3. Суд ва конституциявий назорат идоралари: Конституциявий суд; Олий суд ва умумий 
юрисдикция судлари; Олий хўжалик суди ва унинг вилоят (шаҳар) бўғинлари.