Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номли Ўзбекистон Миллий

I.5 Электрон ҳужжат яратиш усуллари 
Қоғозли ҳужжатни электрон ҳужжатга айлантириш 3 этапда содир бўлади. Ҳар 
бир этапда иш юритиш автоматик тарзда ѐки фойдаланувчи назорати остида 
бўлиши мумкин. Бордию, барча этаплари автоматик тарзда бажарилса, у ҳолда 
ҳужжат алма-шинуви бир онда содир бўларди, акс ҳолда қуйидаги 3 этапда иш 
юритилади. 
1. Биринчи этап-
сканерлаш
. Бу вақтда сканер хизматидан фойланилади. Баъзан 
варақдаги тасвирнинг рақамли формага айлантирилиши бошқа воситалар, масалан 
рақамли фотокамера ѐки рақамли видеокамера орқали ҳам амалга оширилиши 
мумкин. 
2. Иккинчи этап - 
матнни сегментация қилиш
, яъни матннинг асосини ташкил 
этувчи фрагментлар – блокларга бўлиш. Бундай блоклар кетма-кет ўрганилади. 
Ҳосил бўлаѐтган матнли ҳужжатга блоклар номери билан қўйилади. 
3. 
Учинчи этап–
матнни билиш (распознавание
). Ўрганилган матн 
форматланган матн каби алоҳида ойнада аксланади. Ушбу ҳосил бўлган матн 
аввалги ҳолати билан «алоқасини узади», шунинг учун янгидан форматланади ва 
тахрирланади. Бу ҳолда дастур ўзи танлаган символларини ранг билан ажратади. 
FineReader'>Ҳужжатларни сканерлаш
. Сканерлаш жараѐнида 
FineReader
дастурининг 
вазифаси сканерлаш воситасидан олинган ахборотни Пакет панелида акс эттириш. 
Шу усул билан ҳужжатнинг саҳифалари ўрганилади (распознаются). 
FineReader
дастури билан сканерлаш учун бу дастурни ишга тушириш ва сканерни ѐқиш 
лозим. Ҳужжат саҳифаларини сканерлаш учун менюнинг 
Scan&Read
пунктидан 
Сканировать
буйруғини ишга тушириш ѐки клавиатуранинг 
CTRL+K
тугмачасини босиш керак (5-расм). 
Дастур тўғридан-тўғри ѐки 
TWAIN
қайдномаси орқали иш юритади. 
Биринчи ҳолда рангли тасвирлар ва символларни билишни ўз вазифасига 
киритмайди. Дастур учун барча рангдаги тасвирлар монотонно деб қабул 
қилинади. Бордию, дастурга бирнеча сканер уланган бўлса, у ҳолда «