Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети биология-тупроқшунослик факуьтети

Тупроқнинг структураси.
Структура тавсифи, унинг турлари, пайдо бўлиш шарт-шароитлари (табиий) аниқлаш усуллари. Структурани бузилиш сабаблари. Структурани тиклашни сунъий тадбирлари. Структуранинг тупроқ, сув, ҳаво, иссиқлик режимини бошқаришдаги роли. Структурани аниқлаш услублари. Мунозара ва кластер педтехнологияси асосида

Тупроқнинг физик-механик хоссалари. Умумий тушунча. Физик-механик кўрсаткичлар: пластиклик, ёпишқоқолик, қаттиқлик, бўкиши, чўкиши, бирикувчанлиги, ишқаланиши, ўзаро қаршилик (ички ва ташқи), бу кўрсаткичларни тупроққа ишлов беришдаги роли, аниқлаш усуллари. Пластикликнинг механик таркибга боғлиқлиги. Пластиклик турлари. Ёпишқоқликнинг энг муҳим физик-механик хоссаси. Тупроқнинг физик етилганлик ҳолати. Тупроқнинг бўкиши ва чўкиши, сингдириш сиғимига боғлиқлиги. Тупроқнинг ишлов асбобларига қаршилиги, қаршилик турлари. Суғориш даврида тупроқ физик-механик хоссаларининг ўзгариши. Кластер “ЭССЕ”.

Тупроқ сув қисмининг физикаси Тупроқ сув қисмининг физикаси тўғрисида тушунча. Тупроқ суви шакллари ва уларнинг тавсифи (Богданов, Лебедев, Цункер, Роде ва бошқа муаллифлар таснифи). Бу таснифларни тузиш тамойиллари. Тупроқ суви турлари. Кимёвий боғланган сув: конституцион ва кристаллизацион сув. бу хил сувларнинг минералларга боғлиқлиги. Гигроскопик сув ва максимал гигроскопик сув. Парда сув. Бу хил сувларнинг механик таркибга боғлиқлиги. Капилляр сувлар, Лаплас формуласи бўйича ҳисоблаш турлари. Капилляр сувларнинг механик таркибга боғлиқлиги. Капилляр сув турлари. Капилляр хошия. Гравитацион сув. Тупроқдаги ўсимликлар учун фойдали ва фойдасиз сувларни турлари, уларнинг жамғармасини ҳисоблаш йўллари. Тупроқ сувининг ҳаракатчанлиги. А.А.Роде ва М.М.Абрамова тажрибалари. Тупроқ намлигини турлари (ДНС, КНС, ТНС, уларнинг ўзгаришини белгиловчи омиллар). ДНС сиғими шкаласи-Ж.Икромов, М.Умаров. ЎСН. Бриггс ва Шантц тажрибалари. Тупроқ сувининг ҳаракатчанлигига кўра бўлиниши. Суғориш. Тупроқдаги сув шаклларини ўрганиш усуллари. Кластер янги педтехнология