Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети математика факультети «Математик моделлаштириш ва криптоанализ»

§4.13. 2-«qo’l siqishish» protokoli.
1-«qo’l siqishish» protokolida foydalanigan parametrlar bu yerda ham ishlatiladi: Е_k(x) – k kalit bilan simmetrik kriptotizimdan foydalanib x matnni shifrlash, k – faqat «o’zlariniki» bo’lgan abonentlar biladigan maxfiy kalit.
Protokol quyidagi qadamlardan iborat:
A→B: tasodifiy r₁ sonini generasiya qilib, uni B abonentga jo’natadi.
B→A: B abonent tasodifiy r₂ sonini generasiya qiladi. k kalitdan foydalanib r₁, r₂ va B* ni shifrlaydi – s₁=E_k(r₁, r₂,B*) va uni A abonentga jo’natadi (B* - B abonentning identifikatori, shart bo’lmagan prametr).
A: (r₁,r₂, B^*)=D_k(s₁) ni hisoblaydi va r₁=r₁ munosabatni tekshiradi. Agar bu munosabat o’rinli bo’lmasa, B abonentni «begona» sifatida qabul qiladi va protokol ishini to’xtatadi. Aks holda B abonentni «o’ziniki» deb biladi.
B→A: tasodifiy r₂ sonini generasiya qilib, uni A abonentga jo’natadi.
A→B: A abonent k kalitdan foydalanib (r₂,r₁) jo’ftlikni shifrlaydi – s₂=E_k(r₂, r₁) va uni B abonentga jo’natadi.
B: B abonent (r₂,r₁)=D_k(s₂) ni hisoblaydi va r₁=r₁, r₂=r₂ munosabatlarni tekshiradi. Agar bu munosabatlar o’rinli bo’lmasa, A abonentni «begona» sifatida qabul qiladi va protokolni to’xtatadi. Aks holda A abonentni «o’ziniki» deb biladi.
Parametrlarni tanlash bo’yicha birinchi protokolda qo’yilgan talablar ushbu protokol uchun ham o’rinlidir.
2-«qo’l siqishish» protokolining yutug’i Shundaki, bunda barcha qadamlar bir-biriga bog’langan. Shu sababli protokolni amalga oshirish jarayonida A va B abonentlar o’rtasidagi barcha xabarlarni qo’lga kiritgan buzg’unchi shifrlashning maxfiy k kalitini bilsagina, faqat Shu holda parametrlarning qiymatlarini o’zgartirishi mumkin.