|
73
74
Жарима тўпини ташлаш жойи – бу ўйин майдонида 1,80 радиусли ярим
доира билан ажратиладиган чегараланган зоналардир. Уларнинг марказлари
жарима тўпини ташлаш чизиғи ўртасида жойлашган. Бундай ярим доиралар
чегараланган зоналарнинг ичида нуқтали чизиқлар билан ўтказилади (29,30-
расм).
Жарима тўпни ташлаш зонаси бўйлаб белгиланган жойларни ўйинчилар
жарима тўпи ташланаѐтганда эгаллайдилар. Бундай жойлар қуйидагича
белгиланади: жарима тўпини ташлаш зонаси томонидан чизиқлар бўйлаб ўлчаб
туриб, эн чизиғининг ички чеккасидан 1,75 м узоқликда биринчи белгиланади.
Биринчи жой 0,85 см узоқликда ўтказиладиган чизиқ билан чегараланади. Бу
чизиқ орқасида эни 0,40 см бўлган бетараф хона жойлашади. Иккинчи жой
бетараф зона кетида жойлашади ва эни 0,85 см бўлади. Иккинчи жойни
белгилаб турган чизиқдан кейин эни 0,85 см бўлган учинчи жой белгиланади.
Бу жойларни белгилаш учун ишлатиладиган ҳамма чизиқларнинг узунлиги 10
см ва эни 0,5 см бўлади. Бу чизиқлар жарима майдончасининг ѐн чизиқларига
нисбатан перпендикуляр бўлиб, ташқи томондан чизилган бўлиши керак.
Жарима тўпини ташлаш чизиғи ҳар иккала эн чизиғига параллел ҳолда
ўтказилади. Унинг узоқ чеккаси эн чизиғининг ички чеккасидан 5,80 м
узоқликда туриши ва у 3,60 м узунликда бўлиши керак. Унинг ўртаси эса
иккала эн чизиқларнинг ўртасини туташтирувчи чизиқда бўлиши лозим.
Жамоа ўриндиғи зонаси майдон ташқарисида, котиб столи ва жамоалар
ўриндиқлари учун жой ажратилган томонда жойланади. Зона, эн чизиғидан
75
ташқарига чиқиб турадиган, узунлиги 2 м бўлган чизиқ ва марказий чизиқдан
ҳамда перпендикуляр ѐн чизиғидан 5 м нарида чизиладиган бошқа чизиқ билан
белгиланади.
2 м узунликдаги чизиқларнинг ранги ва ѐн чизиқлари рангига қарама-
қарши бўлиши керак.
Иккала шчитнинг ҳар бири қалинлиги 0,3 см бўлган қаттиқ ѐғочдан ѐки
шунга мос ойнадек тиниқ ашѐдан (ѐғочнинг қаттиқлигига ўхшаш
қаттиқликдаги бир бўлакдан) тайѐрланиши лозим.
Олимпиада ўйинлари ва жаҳон Биринчилиги мусобақалари учун шчит
ўлчовлари горизонтал бўйича 1,80 м ва вертикал бўйича 1,05 м бўлиши, пастки
қирраси майдон юзасидан 2,90 м баландликда туриши керак. Қолган барча
мусобақалар учун ФИБАга тегишли структуралар, масалан, зонал ва
континентал мусобақалар ўтказилганда зонал комиссия ѐки барча ички
мусобақалар учун миллий федерасия шчитларининг қуйидагича ўлчовларини
тасдиқлашга ҳаққилари бор: шчитлар горизонтал бўйича 1,80 м ва вертикал
бўйича 1,20 м бўлиши, пастки қирраси майдон юзасидан 2,75 м баландликда
туриши мумкин ѐки горизонтал бўйича 1,80 м ва вертикал бўйича 1,05 м
бўлиши, пастки қирраси майдон юзасидан 2,90 м. баландликда туриши мумкин.
Бундан қатўий назар, барча янги қурилаѐтган шчитлар худди Олимпиадалар ва
жаҳон Биринчилиги учун мўлжаллангандек, горизонтал бўйича 1,80 м ва
вертикал бўйича 1,05 м қилиб тайѐрланиши керак.
Агар шит юзи силлиқ ва ойнадан тиниқ бўлмаган ашѐдан тайѐрланган
бўлса, оқ рангда бўлиши шарт. Унинг сирти қуйидагича белгиланади: ҳалқа
орқасига эни 0,5 см га тенг бўлган чизиқлар билан тўғри тўртбурчак чизилади.
Тўғри тўртбурчакнинг ташқи ўлчовлари горизонталига 59 см, вертикалига 45
см бўлиши керак. Унинг асос чизиғининг юқори қисми ҳалқа билан тенг
туриши керак. Шитларнинг четлари 0,5 см кенгликдаги чизиқлар билан
белгиланади. Бу чизиқлар шчит рангидан яққол ажралиб туриши лозим. Агар
шчит тиниқ бўлса, у оқ чизиқлар билан, бошқа ҳолларда эса, қора билан
ҳошияланади. Шчитларнинг ҳошиялари ва уларда чизилган тўғри
тўртбурчакнинг ранглари бир хил бўлиши шарт.
Шитларни мустаҳкам қилиб, майдоннинг иккала чеккасига эн чизиқларига
параллел ҳолда, тўғри бурчак остида полга ўрнатилади. Уларнинг марказлари
ҳар бири ѐн чизиқлари ўртасининг ички чеккасидан 1,20 м нарида майдондан
чиқарилган нуқталарга перпендикуляр равишда жойлашади.
Шитларни ушлаб турадиган қурилмалар эн чизиқларининг ташқи
чеккасидан камида 2 м узоқликда жойлашиши шарт ва улар ўйинчиларнинг
кўзига яққол ташланадиган даражада очиқ рангга бўялган бўлиши лозим.
Иккала шчит юмшоқ материал билан қуйидагича қопланган бўлиши керак:
шчитларнинг пастки қирраси ва ѐн томонлари учун юмшоқ ўрам тагидан
камида 35 см узоқликда таг сиртини ва ѐнларнинг устини қоплайди. Олдинги ва
орқа сиртлар тагидан камида 0,2 см узоқликда қопланади ва тўлдирилган
материал камида 0,2 см қалинликда бўлиши лозим. Шитнинг пастки қисми
тўлдирилган материал 0,5 см қалинликда бўлиши керак.
76
Қурилмалар юмшоқ материал билан қуйидагича қопланади: шитнинг ҳар
қандай қурилмаси шчит орқасидан ва полдан камида 2,75 м баландликда,
шчитнинг сирт юзасидан 60 см узоқликда, таг юзаси бўйлаб юмшоқ материал
билан қопланган бўлиши керак.
Ҳамма кўчма шитларнинг таги майдон томонидан сирти бўйлаб 2,15 м
баландликда юмшоқ материал билан ўралган бўлиши лозим (31-расм).
Do'stlaringiz bilan baham: |
