Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

17.3-расм. Реал маҳсулот ўсишини аниқлаб берувчи омиллар 
Ишлаб 
чиқаришнинг реал 
ҳажми 

---

“Иқтисодиёт назарияси" фани
 
Ўқув-услубий мажмуа
 
190 
 
Умуман олганда, ҳозирги иқтисодиётни модернизациялаш шароитида ишлаб чиқаришга 
инвестицияларни кўпроқ жалб этиш зарурати қуйидагилар орқали изоҳланади: 
1)
жаҳон бозорида замонавий асбоб-ускуна ва жиҳозлар арзонлашади. Бундай 
имкониятдан фойдаланиб, ишлаб чиқаришнинг моддий-техника базасини янгилаш ҳамда 
унинг асосида рақобатбардош маҳсулотларни яратиш қисқа даврда ушбу сарф-харажатларни 
қоплаш имкониниберади; 
2)
юқори даражада қўшилган қийматга эга бўлган маҳсулотларни экспортга 
чиқаришнинг қўшимча имкониятлари вужудгакелади; 
3)
техник ва технологик асосни янгилашда вақт жиҳатидан ютиш имкони пайдобўлади; 
4)
инвестициялар ички талабни кенгайтириб, қурилиш саноатининг ривожланишини 
рағбатлантиради; 
5)
ишлаб чиқарилаётган маҳсулот номенклатурасидиверсификацияланади. 
17.5.
 
Ўзбекистонда иқтисодий ўсишнинг юқори суръатларини 
таъминлаш омиллари ванатижалари 
 
Республикамиз мустақилликка эришган дастлабки палладаноқ мамлакатимиз 
иқтисодиётини бир томонлама, аграр соҳа устун аҳамият касб этувчи ривожланишдан воз 
кечиб, ҳар томонлама жаҳон ва мамлакат ички эҳтиёжларини ҳисобга олувчи, замонавий 
тармоқ ва соҳалардан иборат бўлган иқтисодиётга айлантириш вазифасини қўйган эди. Ана 
шу мақсадларга йўналтирилган таркибий ўзгаришлар ҳамда модернизациялаш жараёнлари 
натижасида ўтган йилларда ҳам саноат, қурилиш, коммуникация ва хизматлар соҳаси тез 
суръатлар билан ривожланди. 
Ўзбекистон Республикаси Биринчи Президенти И. Каримов раҳбарлигида ишлаб 
чиқилган ривожланишнинг “ўзбек модели”га асосланиб ҳамда 2015-2019-йилларда 
иқтисодиётни 
янада 
ислоҳ 
қилиш, таркибий 
ўзгартириш ва диверсификациялаш дастурларини 
комплекс амалга оширилиши натижасида ялпи ички 
маҳсулотнинг 7,8 фоиз ўсиши таъминланди. Саноат 
ҳажми 6,6 фоиз, пудрат қурилиш ишлари 12,5 фоиз, 
чакана савдо айланмаси 14,4 фоиз, хизматлар 12,5 
фоиз ўсди. 
Иқтисодиётга 16,6 миллиард АҚШ долларидан 
кўп инвестиция қилинди, ёки 2015-йилга нисбатан 9,6 
фоизга кўпдир. Ўзлаштирилган чет эл инвестиция ва кредитлар ҳажми эса 11,3 фоизга ўсиб, 
3,7 миллиард доллардан кўп бўлди. 
2016-йилда Инвестиция дастури доирасида умумий қиймати 5,2 миллиард долларлик 
164 йирик ишлаб чиқариш объекти ишга туширилди. Жумладан, Талимаржон ИЕСда 450 
МВт қувватли иккита буғ-газ турбинаси ва Ангрен ИЕСда кўмир кукунидан фойдаланишга 
мўлжалланган 130-150 МВт қувватли энергия блоки қуриш, Жиззах вилоятидаги семент 
заводи қувватини кенгайтириш, «Индорама Қўқон текстил» хорижий корхонасива 
«Фантекс» МЧЖда йигирув ишларини ташкил этиш, «ЖМЎзбекистон» аксиядорлик 
жамиятида «Т-250» русумидаги енгил автомобиллар ишлаб чиқаришни ташкил қилиш», шу 
билан бирга «Сирдарё вилоятидаги «Гулистон Мед Техника» қўшма корхонасида стерил 
шприцлар ишлаб чиқариш" ва бошқа лойиҳалар шулар жумласидандир.
1
2016-йилда маҳаллий хомашё ресурсларини чуқур қайта ишлаш эвазига саноат 
маҳсулотларининг юқори ўсиш суръатларига эришилди. Жумладан, тўқимачилик буюмлари, 
кийим ва чарм маҳсулотлари ишлаб чиқариш 111,7 фоиз, озиқ-овқат маҳсулотлари 110,8 
фоиз, фармацевтика маҳсулот ва препаратлари 123,9 фоиз, кимё маҳсулотлари, резина ва 
пластмасса буюмлари 129,7 фоиз, бошқа норуда менерал маҳсулотлар 113,8 фоизга ошди. 
1
Ўзбекистон Республикаси Давлат Статистика қўмитаси маълумотлари асосида 

---