Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

“Балиқ скелети” схемасини тузиш бўйича ўқув топшириғига 
йўриқнома 
Ўқув топшириқда кўрсатилган муаммо майдонини тавсифлаш учун: 
1.
«Балиқ скелетини”чизинг: 
Муаммо ости 
муаммолар 
Муаммо ости муаммоларнинг 
мавжудлигини тасдиқловчи 
далиллар 
2.
«Суяк»нинг чап қисмида (ёки юқори суякда) муаммо ости муаммони ёзинг, ўнг қисмида (пастки 
суякда) – муаммо ости муаммони амалда мавжуд эканлигини тасдиқловчи далилларниёзинг. 
ГРАФИК ТАШКИЛ ЭТУВЧИЛАР 
КЛАСТЕР 
(кластер-тутам, боғлам)-ахборот харитасини тузиш йўли- барча 
тузилманинг моҳиятини умумлаштириш ва аниқлаш учун қандайдир бирор асосий омил 
атрофида ғояларни йиғиш асосида аниқ бирор мазмунни келтирибчиқаради. 
Билимларни фаоллаштиришни тезлаштиради, фикрлаш жараёнига мавзу бўйича янги 
ўзаро боғланишли тасаввурларни эркин ва кенг жалб қилишда ёрдамберади. 
«НИМА УЧУН?» СХЕМАСИ –
муаммонинг дастлабки сабабини аниқлаш бўйича 
фикрлар занжири бўлиб,тизимли, ижодий, таҳлилий мушоҳада қилиш кўникмаларини 
ривожлантиради. 
«БАЛИҚ СКЕЛЕТИ» ЧИЗМАСИ – 
бир қатор муаммоларни тасвирлаш ва уни ечиш 
имконини беради. Тизимли фикрлаш, тузилмага келтириш, таҳлил қилиш кўникмаларини 
ривожлантиради. 

---

“Иқтисодиёт назарияси" фани
 
Ўқув-услубий мажмуа
 
294 
«Нилуфар гули» схемасини тузиш бўйича ўқув топшириғига йўриқнома 
Ўқув топшириқда кўрсатилган муаммони ҳал этиш воситаларини топиш учун: 
1) 
Ўзида нилуфар гули қиёфасини мужассам этган схемани чизинг. Унинг асосини 9 та катта 
квадратлар ташкил этиб, уларнинг ҳар бири ўз навбатида тўққизта кичик квадратдан иборат; 
2)
асосий муаммони марказий квадратнинг марказига ёзинг. Уни ҳал этиш ғояларини марказий 
квадрат атрофида жойлашган қолган саккизта квадратларгаёзинг; 
3)
ҳар бир ушбу саккизта ғояни марказий квадрат атрофида жойлашган саккизта катта квадрат 
марказига ўтказинг, бошқача айтганда, нилуфар гулидан унинг гул баргига ўтказинг. Шундай қилиб, 
улар ҳар бири, ўз навбатида, яна бир муаммо сифатидақаралади. 
B 
D 
G 
Z 
B 
Z 
C 
D 
A 
F 
G 
H 
Y 
H 
C 
F 
Y