Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

Иқтисодий мутаносиблик – иқтисодиётнинг турли 
соҳалари, тармоқлари, томонлари ва бўлимлари 
ўртасидаги миқдор ва сифат жиҳатидан муайян 
нисбатлардаги ўзаро мослик бўлиб, барқарор равишда 
такрорланиб турувчи доимо ривожланишда, ўзгаришда 
бўладиган 
иқтисодий 
ҳодиса 
ва 
жараёнларни 
ифодаловчи 
умумиқтисодий 
категориядир. 
Унинг 
талабларини ҳисобга олган ҳолда амалда қўлланиши 
иқтисодиётнинг барқарор, тебранишларсиз, инқирозларсиз 
ривожланишининг муҳим шартиҳисобланади. 
Бу иқтисодий категориянинг объектив характери 
шундаки, кишилар томонидан уни менсимаслик, эътиборга 
олмаслик турли хил йўқотишларга, ортиқча ишлаб чиқариш 
ва сарфларга, охир-оқибатда иқтисодий номутаносиблик ва 
инқирозларга олиб келиши мумкин. 
1
Ўринов А.А. Мутаносиблик – барқарор иқтисодий ўсишни таъминлашнинг муҳим омили. – И.ф.н. илмий 
даражасини олиш учун ёзилган дисс. – Т., 2006. 

---

“Иқтисодиёт назарияси" фани
 
Ўқув-услубий мажмуа
 
198 
18.3.
 
Ўзбекистонда иқтисодиётни таркибий ўзгартириш, диверцификациялашва 
модернизациялаш асосида мутаносиблиривожлантириш 
 
Кейинги йилларда мамлакатимиз иқтисодиётининг юқори барқарор суръатлар билан 
ўсиши ва макроиқтисодий мутаносиблиги таъминланди, ишлаб чиқаришни таркибий 
ўзгартириш ва модернизация қилиш, техник ва технологик янгилаш ишлари давом 
эттирилди. 
Ижтимоий-иқтисодий ривожланишнинг устувор йўналишлари ҳамда уларни 
таъминлаш борасидаги вазифаларнинг аниқ белгилаб олиниши ва изчил равишда амалга 
оширилиши натижасида мамлакатимизда асосий макроиқтисодий кўрсаткичларнинг 
бажарилишида аҳамиятли ютуқларгаэришилмоқда. 
Иқтисодиёт тузилишидаги ўзгартиришлар, 
четдан маҳсулот олиб келишни қисқартириш, 
иқтисодиётнинг хомашё етиштиришга қартилган 
бир томонлама йўналишини бартараф этиш ва 
унинг 
экспорт 
имкониятини 
кенгайтириш, 
тармоқлар ичидаги ва ҳудудий жиҳатдан вужудга 
келган номутаносибликларни бартараф этиш 
асосида иқтисодиётнинг мутаносиб ва барқарор 
ривожланишини таъминлаш вазифаларини ҳал 
этиш билан боғлиқликда амалга оширилди. 
Шу вазифалардан келиб чиқиб,