Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

жавобгарлиги остида даромад (фойда) 
олишга қаратилган ташаббускорлик 
фаолиятидир»
1
. 
Бугунги 
кунда 
тадбиркорлик 
фаолияти назариясининг ривожлани-
шида уч босқич яъни,мазкур соҳани 
илмий жиҳатдан тадқиқ этишдаги алоҳида босқичлар шартли равишда ажратилади. 
Биринчи босқич 
дастлабки бозор муносабатлари шаклланиш даври – XVIII асрда 
пайдо бўлиб, у тадбиркор томонидан амалга ошириладиган таваккалчилик жараёнлари билан 
боғлиқ. Айнан иқтисодиёт фанида тадбиркорлик фаолиятига оид дастлабки тадқиқотлар ҳам 
шу даврда Р.Кантильон, А.Тюрго, Ф.Кенэ, А.Смит ва Ж.Б.Сэй асарларида амалга оширилган. 
Француз иқтисодчиси Р.Кантильон тадбиркорликнинг муҳим тавсифий хусусиятларидан 
бири сифатида таваккалчиликни ажратиб кўрсатади. Унинг фикрича, тадбиркор – воқеа ва 
ҳодисаларни олдиндан кўра билиш хусусиятига эга бўлган, ўз зиммасига барча масъулиятни 
олиб таваккал қилувчи, ўз хатти-ҳаракатлари туфайли даромад олишга умид қилувчи ва ҳар 
қандай йўқотишларга тайёр бўлган шахсдир
2
. Р.Кантильондан кейин неоклассик мактаб 
намояндалари ўз асарларида ўзига хос таваккалчилик асосида рақобатлашиб 
1
Ўзбекистон Республикасининг ЎРҚ-328-сонли Қонуни. Тадбиркорлик фаолияти эркинлигининг кафолатлари 
тўғрисида (янги таҳрири). 2012 йил 2 май 
2
Предпринимателpства в конце ХХ века. М., 1992, 20-б. 

---

“Иқтисодиёт назарияси" фани
 
Ўқув-услубий мажмуа
 
106 
рақобатлашиб, савдо фаолияти билан шуғуланувчи корхона эгасини тадбиркор деб ҳисоблай 
бошладилар. 
Тадбиркорлик фаолияти тўғрисидаги назариялар ривожланишининг 
иккинчи 
босқичида 
тадбиркорликнинг асосий хусусияти сифатида инновацион фаолият ажратиб 
кўрсатилади. Бу оқимнинг асосчиси Й.Шумпетер бўлиб, унинг фикрича, иқтисодий 
ўсишнинг негизида тадбиркорни ишлаб чиқариш омилларининг янги комбинациясини 
ишлатишга, қўллашга бўлган интилиши ётади ва бу интилишнинг натижаси инновация, 
янгиликларҳисобланади. 
Мазкур назариялар ривожланиши