Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро муҳандислик – технология институти “энергетика” кафедраси

4.Шаҳтали печнинг ишчи камерасининг ўлчамларини аниқлаш.
Шахтали оҳактош куйдириш печининг баландлиги 8-10метр цилиндирик шахтадан иборат. Шахтанинг қуйи қисми вертикал ўқ атрофида айланувчи майдалагич юклагич панжара ёки конуссимон майдалагич билан тугайди.
Ёқилғининг ёниши учун зарур бўлган ҳаво печнинг пастки қисмидан ,яъни майдаловчи-юкловчи панжара орқали киритилади,техник маҳсулот эса юқоридан узатилади. Шахтали куйдирувчи печнинг ўзгарувчан кўндаланг кесими реактордан иборатдир. Оҳактошнинг(узгаради) куйдириш учун мулжалланган печнинг ишчи муҳитини қуйидаги зоналарга ажратиш мумкин
1-ҳаволи қиздиргич, 2-эконамайзерли зона, 3-куйдириш зонаси,4-регенератив совутиш зонаси .
2-расм. Шахтали оҳактош куйдириш печининг констуриктив схемаси:

1-юкловчи қурилма, 2-портловчи клапан, 3-девор, 4-ҳаволи сопло,5-икки узатмали ёқгич,6-бир узатмали ёқгич, 7-юкловчи панжара , 8-барабанли тортгич.
КЗ ва ЭС сининг ишчи муҳитни цилиндр шаклида , унинг кўндаланг кесим майдони
P_S-юклама буйича ҳисобланади, одатда унинг қиймати 0,12…0,16 кгCaO/(м²∙с) оралиқда булади. P_S=0,16 кгCaO/(м²∙с), деб қабул қиламиз , у ҳолда
S=P/ P_S=1,5∙(узгаради)0,16=8,75 м².
КЗ ва ЭЗ чегарасида шахтали печнинг ички диаметри қуйидагича аниқланади.
К D=(4S/π)^0,5=(4∙8,75/3,14)^0,5=3,34 м.
РСЗсининг пастки кесими В томондан квадрат булиб ,бу кесимнинг майдони
=0,38∙8,75=3,325 м².
РСЗсининг ўрта кесим майдони:
м²
Ёқилғиниг ўрта ярусида ёқиш вақтида ҳавонинг айланиш қисми киритилади, пастдан кутарилганда ва 600-800 гача қизийди . шунинг учун шахтали печнинг ҚЗ баландлиги амалий маълумотлар бўйича L_ЗО=3,5 м. деб қабул қилинади.
ЭЗ ва РСЗ баландлиги техник маҳсулотнинг ЭЗ да қиздириш давомийлиги τ_ЭЗ
РСЗ ва техник маҳсулотнинг совутиш давомийлиги τ_ЗРО буйича ҳисобланади.
τ_{ЭЗ ва ЗРО} ларни ҳисоблаш қуйидаги кетма –кетлиги буйича олиб борилади.
Зонанинг баландлиги бўйича газлар , оҳактош , ҳаво ва техник маҳсулотнинг ўртача ҳароратни топамиз.
⁰С
⁰С
⁰С
⁰С
Сўнгра зона баландлиги бўйича газлар ва ҳаво келтирилган тезликларни ва унга мос келувчи Рейнольдс сонини топамиз.
бу ерда - экономайзер зонасининг баландлиги бўйича чиқиб кетувчи газларнинг ўртача солиштирма чиқиши у қўйдагича аниқланади.
м³/кгCaO.
У ҳолда
м/с;
,
Бу ерда -газнинг , м²/с ҳароратдаги кинематик қовушқоқлик коэффциент м²/с.


м/с;
,
бу ерда ҳавонинг , ҳароратдаги кинематик қовушқоқлик коэффициент,с⁰.Газдан бўлаклар юзасига ва бўлак юзасидан ҳавога иссиқлик балансларини Re>200 бўлганда қўйидаги боғлиқликдан аниқланади. Вт/(м²∙К),
бу ерда - газнинг ҳароратдаги иссиқлик ўтказиш коэффициент.
Вт/(м²∙К), бу ерда - ҳавонинг ҳароратдаги иссиқлик ўтказиш коэффициент .
Зонанинг баландлиги бўйича Био соннинг ўртача қийматини ҳисоблаймиз.
,бу ерда – , кВт/(м∙К) бўлганда техник маҳсулот иссиқлик ўтказиш коэффициент кВт/(м∙К)
, бу ерда – , кВт/(м∙К) бўлганда кўйган оҳакни иссиқлик ўтказиш коэффициент.
Экономайзер зонасида оҳактошнинг шартли солиштирма иссиқлик сиғимини топамиз,бунда MgCO₃ термик парчаланиш реакциясининг эндотермик самарани ва техник маҳсулотнинг намланиш иссиқлигини ҳисобга олмиз.
бу ерда m_т.м-эконамайзер зонасининг ўртача баландлиги буйича техник махсулотнинг солиштирма сарфи.
РСЗнинг ўртача баландлиги буйича оҳакнинг
Солиштирма исссиқлик сиғимини топамиз.
_mn= ,
ЭЗсида оҳактошнинг қизиш давомийлиги ва РСЗда оҳакни совутиш давомийлиги давомийлиги қуйидаги формуладан аниқланади.


ЭЗнинг РСЗ нинг ва оҳактош-куйдирувчи шахтали печнинг умумий баландлиги, метр:

Умумий баландлиги, метр:
Бу ерда 1,25 газли коллекторнинг баландлигини ҳисобга олувчи коэффецент
Ε-булакли материалларнинг зич қатламини тешиклилиги, ε ≈ 0,5.
Энг куп давомийлик КЗ зонасида булиб 3,5 м га тенг( ишчи зонанинг умумий баландлиги 55%ни) ,яъни бу ерда оҳактошни куйдиришнинг асосий жараёни содир булади ЭЗ сида 1,18м,( 18%)РСЗ-1.3м(20%). Ишчи муҳитнинг ҳисоблаш баландлиги L=6.28 қизиш давомийлигини таъминлайди.Хулоса : оҳакни куйдириш учун лойиҳаланган шахтали печнинг белгиланган
унумдорликни Р=1,5 кг СаО/с. таъминлайди. Ўтхона жараёнини ҳисоблашда қуйидагилар аниқланди: газсимон ёқилғини ёқиш учун зарур булган ҳаво миқдори 868 ва ёниш маҳсулотларини солиштирма чиқиши 12.62 ,
Ёниш маҳсулотларини таркибига қуйдилар киради: карбонат ангидрид , сув буғлари, азот, кислороддан иборатдир.