Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Қарши муҳандислик-иқтисодиѐт институти

10.2-жадвал 
Компонентлар 
Моляр улуши 
CH
2
87,79 
C
2
H
4
3,66 
C
3
H
4
1,11 
i-C
4
H
10
0,23 
n-C
4
H
10
0,48 
iC
5
H
12
0,18 
nC
5
H
12
0,27 
C
6
H
14
0,35 
C
7
H
16
0,29 
C
8
H
18
0,16 
C
5+юқори 
1,25 
N
2
0,37 
CО
2
4,1 
H
2
S 
1,01 
Жами 
100 
Газнинг молекуляр массаси 
19,44 
Газни 20
0
Сдаги ва 760 мм.сим.ус. зичлиги, 
кг/м
3
0,8121 
Q,
паст
, ккал/м
3
8505,47 
C
5+ 
потенциал таркиби, г/м
3
45,74 
Жанубий Кемачи конидаги ГКТҚ орқали атмосферага 
бериладиган ва ѐқиладиган газ жаҳон банки томонидан ўлчанганда 
0,95 млн.м
3
/кунни ташкил қилган. Шундай қилиб ҳисоблаганимизда 
умумий қазиб олинадиган газнинг 9,3% ѐқилиши маълум бўлди. 
―Ўзнефтгазқазиболиш‖ АКнинг маълумотларига мувофиқ Шимолий 
Ўртабулоқ конидан бир кунда 317000 м
3
газ атмосферага 
чиқарилмоқда ва уни ифлослантирмоқда. 
Маълумки, Крук конидаги қудуқларнинг бир қисми газлифт 
усулида ишлатилади ва газлифт амалга оширилгандан кейин газ нефть 
билан биргаликда чиққан газ ѐқиб юборилади. Газлифт усулида 
қудуқларни ишлатиш учун газ Умид конидан берилади ва ҳисобга 
мувофиқ 457 минг.м
3
/кунни ташкил қилади. 
Муборак гуруҳи таркибидаги конлардан умумий оқим машъала 
газлари Жанубий Кемачи конидаги ССК сига кириб келади ва у ерда 
фильтр-ажратгичлардан ўтказилади. Аппарат ѐрдамида қаттиқ 

---

350 
заррачалар 100% га, нам томчилари 8 мкм ва ундан катта бўлса ҳам 
тозаланади. Фильтр-ажратгичлар йиғиш ва тозаланган газларни 
чиқариб юбориш жиҳозлари тизими билан таъминланган. Ундан 
кейин тозаланган газ ССК компрессор цехнинг киришидаги ГҚҲҚсига 
тўпланади. Бундан ташқари ССКнинг таркибига қуйидагилар киради: 
газни ҲСА компрессорлари, копрессорнинг ажратгичлари, ГҚҲАнинг 
киришидаги ажратгичлар, қувурузатмаларни ва арматурани боғловчи 
тизимлар, ГҚҲАнинг ѐқилғи газ тизими.
 
ГҚҲАмодули таркибига кирувчи аратгичлар ҲСАтидан кейин 
конденсацияланган газни компрессорга киришда суюқли тушишини 
олдини олади. Жанубий Кемачи конида биринчи вариантдаги СКСда 
газни утилизация қилиш 0,1 дан 7,55 МПа босим остида олиб 
борилади ва ўлчов тугунларида газнинг ҳажми ўлчанади ҳамда махсус 
газузатмаси орқали ГКТҚда тўпланади.