Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. А. Омонов, Т. М.ҚОралиев пул, кредит ва банклар

9.3.5. Халқаро кредит


Халқаро кредит – бу мамлакатлар, банклар, юридик шахслар томонидан бошқа мамлакатларга, банкларга, компания ва ташкилотларга бериладиган кредитдир. Бу – халқаро иқтисодий алоқалар доирасида пул капиталининг валюта ва товар моддий қимматликлари кўринишида қайтаришлик, муддатлилик ва тўловлилик асосида бериладиган ҳаракатидир. Халқаро кредитнинг субъектлари сифатида иккита мамлакат, турли давлатларнинг юридик ёки жисмоний шахслари майдонга чиқади.

Халқаро кредитнинг субъектлари мулкий шаклига қараб давлат, аралаш мулк ва шахсий мулкларга гуруҳланади. Халқаро кредитлар кредитор мамлакатнинг миллий валютасида ёки учинчи мамлакатнинг валютаси (АҚШ доллари, евро)да берилиши мумкин.

Халқаро кредит, объекти жиҳатидан пул кўринишида ёки натура шаклида берилиши мумкин. Бозор иқтисодиётининг ривожланиши натижасида кредитор мамлакатларнинг кўпчилиги асосан халқаро кредитни натура кўринишида беришдан манфаатдор бўлиб, бу орқали улар ўз

мамлакатларининг ишлаб чиқарувчиларини иқтисодий жиҳатдан ривожланишига имконият яратади.

Бобга оид саволлар

1. Кредитнинг иқтисодий категория эканлиги нимада кўринади?

2. 
   Кредит сўзининг иқтисодий моҳияти.
   

203

3. 
   Кредит муносабатларида асосий омил нимада намоён
   

бўлади?

3. 
   Кредит муносабатларида ўзаро ишончдан ташқари яна қандай омил амал қилади?
   

3. 
   Кредитнинг зарурлигини белгиловчи асосий омиллар.
   

3. 
   Кредитнинг иқтисодий моҳиятига иқтисодчи олимларнинг ёндошувлари.
   

3. 
   Кредитнинг иқтисодий моҳияти.
   

3. 
   Кредитнинг функциялари ва уларга нисбатан иқтисодчи олимларнинг фикрлари қандай?
   

3. 
   Кредитнинг тамойиллари.
   
4. 
   Кредитнинг иқтисодиётда тутган ўрни.
   

3. 
   Иқтисодий адабиётларда кредитнинг шакллари ва турлари хусусидаги фикрлар нима учун бир – бирига ўхшамайди?
   

3. 
   Кредит қандай мезонларга асосан таснифланади?
   

3. 
   Кредитнинг қандай шакллари мавжуд, улар бир – биридан қандай фарқ қилади?
   

3. 
   Кредитнинг қандай турлари мавжуд, бу ҳақда иқтисодчи олимларнинг фикрлари бир – бирига мос келадими?
   

3. 
   Банк кредитининг асосий хусусиятлари ва кредит турлари ўртасида тутган ўрни?
   

3. 
   Тижорат кредити, унинг банк кредитидан фарқли жиҳатлари ва афзалликлари?
   

3. 
   Истеъмол кредити ва унинг асосий мақсади?
   
4. 
   Ипотека кредити ва унинг ўзига хос жиҳатлари?
   
5. 
   Векселлар ва уларнинг қўлланилиш тартиби?
   

3. 
   Давлат кредитининг моҳияти ва ўзига хос хусусиятлари?
   
4. 
   Халқаро кредит ва унинг қўлланилиш доираси?
   
5. 
   Банк кредитларининг иқтисодиёт ривожида тутган ўрни?