Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги бухоро мухандисликтехнология институти

«АВС» акстионерлик жамиятида ишчиларнииг касби бўйичя таьминланиши 
таҳлили 
Кўрсаткичлар 
Бизнес 
режа
Ҳақиқат
да 
Режанинг 
бажарили
ши, % 
Фарқи (+,) 
Мутлоқ, 
киши 
Нисбий, 
% 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
1. Бўёқ тайёрловчилар 
240 
245 
102,08 
+5 
+2,08 
2. Ранг танловчилар 
98 
97 
98,97 
-1 
1,03 
3. Бўёқ қорувчилар 
56 
58 
103,57 
+2 
+3,57 
4. Чилангарлар 
28 
25 
89,28 
-3 
10,72 
5.Бошқа 
тоифадаги 
ишчилар 
183 
174 
95,08 
9 
4,82 
ЖАМИ 
605 
599 
99,01 
6 
0,99 
Ишчилар сонининг камайишига асосан чилангарларнинг 3 кишига ва бошқа 
тоифадаги ишчиларнинг 9 кишига камайганлиги сабаб бўлган. Корхонадаги ишчиларнинг 
асосий салмоғини бўёқ тайёрловчилар, ранг танловчилар ва бошқа тоифа ишчилари 
ташкил этган. Корхона асосий касбдаги ишчилар билан 99,01 фоизга таьминланган. Бўёқ 
тайёрловчилар, бўёқ қорувчилар касбидаги ишчилар режага нисбатан ортиқча, қолган 
касбдагилар камайган. Бундай ҳолатнинг бўлиши ишлаб чиқаришни нормал ташкил 
этишга тўсқинлик қилади, натижада белгиланган иш вақтдан ортиқча меҳнат сарфи 
қилинишига ва иш ҳақи фондидан ортиқча сарфга ёьл қўйилишига олиб келади. Ишлаб 
чиқариш натижаси, меҳнат унумдорлиги, ишчининг меҳнат стажига ҳам боғлиқ. Таҳлил 
этишда узлуксуз меҳнат стажи (1-йилгача, 1-5 йил; 5-10; 10-15; 15-20; 20-25; 25 йилдан 
ортиқ)ни жами ишчилар сонида тутган улуши аниқланади ва тегишли хулоса қилинади. 
 
7.4. Ишчиларни иш вақтидан фойдаланишининг таҳлили ва ўзгариш сабаблари 
Маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми ишни ташкил этиш ва меҳнат ресурсларининг иш 
вақтидан фойдаланиш кўрсаткичларига кўп жиҳатдан боғлиқ. Ишчиларни иш вақти фонди 
ишчининг йил давомида ишлаган киши-кунлари ва киши-соатлари кўринишида 
ҳисоботларда ифодаланади. Иш вақтидан фойдаланишни таҳлил этиш учун ишчилар 
томонидан ишланган жами киши-кунлари ва киши-соатлари режаси билан таққосланиб, 
иш вақтининг ёьқотилиши ва ўзгариш сабаблари аниқланади. Таҳлил жараёнида иш вақти

---

фондидан тўлиқ фойдаланмаслик сабаблари атрофлича ўрганилмоғи лозим. Иш 
вақтидан фойдаланишни таҳлил этишда қуйидаги кўрсаткичларни қўшимча аниқлаш 
лозим. 
1. Бир ишчининг йил давомида ишлаган киши-кунлари. 
2. Иш куни давомийлиги. 
Ишчиларнинг иш вақти фондига (ИВФ) қуйидаги омиллар таьсир этади: