Ўзбекистон республикаси олий

Когнитив-визуаллик тамойили. Психологик нуқтаи назар- дан ахборотни кўз (кўриш) орқали қабул қилиш самарали са- налади. Шунга кўра азал-азалдан таълим жараѐнида педагогнинг нутқи асосида узатиладиган ахборотларнинг визуаллаштирили- шига алоҳида эътибор қаратилиб келинган. Ўқитиш жараѐнида кўрсатмали қуроллардан фойдаланиш оғзаки узатилаѐтган ахборотлар таъсирини кучайтириб, муайян тасвирий шакллар воситасида қабул қилиш имкониятини яратади.

Замонавий шароитда хорижий мамлакатларда когнитив графика (ўқув ахборотлари моҳиятини ѐритувчи компьютер суратлари блоки) кенг кўламда ривожланмоқда. Ўқув ахборот- ларининг моҳияти сурат, графика, тасвир, жадвал, диаграмма, схема, модел, турли рамзлар, шартли (математик, физик, геометрик ва б.) белгилар асосида ѐритилиши модулнинг асосий элементи ҳисобланади.
Бунда: 1) талабанинг кўриши, ахборотларни тасвирий қабул қилиш қобилияти ривожланади; 2) ўқув материали мазмунини ўзида зич жойлаштирган тасвир (сурат, графика, тасвир, жадвал, диаграмма, схема, модел, турли рамзлар, шартли (математик, физик, геометрик ва б. белгилар) талабанинг билимларни тизимли ўзлаштиришга
ѐрдам беради; 3) тасвирлар (хусусан, рангли тасвирлар) ўқув ахборотини қабул қилиш, эслаб қолиш самарадорлигини оширади, қолаверса, уларни эстетик жиҳатдан тарбиялайди.
Когнитив графика мия ўнг ярим шарини фаоллаштиради, натижада талабалар тасвирий фикрлаш қобилияти ривожланади.
Таълим жараѐнида кўргазмали қуроллар, компьютер тасвирлари ва б. тасвирий воситалардан фойдаланиш талабаларда ўқув ахбороти ҳақидаги тасаввур ҳосил бўлишини 5-6 марта тезлаштиради. Визуал шаклда ўзлаштирилган ахборотни қайта ѐдга олиш осон кечади.

8. 
   Хатоликларга таяниш тамойили. Шахс одатда борлиқ, ижтимоий муносабатлар, касбий фаолиятга доир аксарият билимларни ўзи йўл қўйган хатолар асосида самарали ўзлаштиради. Шу сабабли таълим жараѐнида хатоларни излаш ва уларни бартараф этиш тажрибаси ўзлаштирилмоқда. Мазкур тамойил ўқитиш жараѐнида изчил равишда талабаларни хатоларни излашга йўналтирувчи вазиятларни ҳосил қилишга эътиборни қаратишни тақозо этади. Таълим жараѐнида мазкур тамойилнинг устувор ўрин тутиши талабаларда танқидий фикрлаш қобилиятини ривожлантиради.
   
9.