Ўзбекистон республикаси олий ўрта махсус таълим вазирлиги гулистон давлат университети

Европа ҳамжамиятининг роли: молиявий ҳисобот бўйича Европа ҳамжамияти комиссиясининг 4- ва 7-йўриқномалари. Европа иқтисодий ҳамжамиятининг йўриқномалари ҳамжамиятга аъзо давлатлар учун уйғунлашув воситаси сифатида мажбурийдир, аммо уларни миллий қонунчиликка киритишнинг ўзига хос шакллари ва усуллари ҳақида қарор қабул қилишдан озод қилади.
Молиявий ҳисоб соҳасида айниқса муҳим йўриқномалари 4 ва 7 бўлади. 1978 йил 27 июлда қабул қилинган “Ҳисобот шакллари ва уларни аудит қилиш қоидаларини унификациялаш тўғрисида” ги 4-йўриқномада йиллик молиявий ҳисобот масалалари: баланс шакллари ва тузилиши, фойда ва зарарлар ҳисобварақлари, ушбу ҳужжатларга эслатмалар мазмуни кўриб чиқилади. Йўриқномада “тарихий қиймат” тамойилига асосланган баҳолаш усуллари бўйича тавсиялар мавжуд, аммо муқобил усуллар: даврий қайта баҳолаш, алмаштириш қиймати, инфляцион омилни ҳисобга олиш усулларидан ҳам фойдаланиш мумкин. Йўриқномада ҳисоботларни тайёрлаш, нашр этиш ва аудит қилиш билан ҳам шуғулланади. Европа Иттифоқига аъзо давлатлар ҳукуматлари эълон қилинган ахборот ва аудиторлик назорати ҳажмига нисбатан директив талабларидан муайян имтиёзлар ва четга чиқишларни эмас, балки баҳолаш қоидаларини белгилаши мумкин.
“Консолидациялашган молиявий ҳисоботни тайёрлаш тамойиллари тўғрисида”ги 7-кўрсатма 1983 йил 13 июлда қабул қилинган. У консолидация билан қамраб олинган ташкилотларнинг иқтисодий гуруҳини белгилайди ва назорат тушунчасини гуруҳнинг асосий мезони сифатида очиб беради.
Бу йўриқномалар иқтисодиётнинг айрим тармоқларида шу каби йўриқномаларни қабул қилиш учун асос яратди, масалан, 1986 йил 8 декабрда банклар ва бошқа молия институтларининг йиллик ва консолидациялашган ҳисоботлари тўғрисидаги йўриқномаси тасдиқланди.
Молиявий ҳисобот халқаро стандартлари Кенгаши (қўмита)нинг роли. Молиявий ҳисобот халқаро стандартлари Кенгаши (МҲХС) 2001 йил апрел ойида мустақил орган сифатида профессионал бухгалтерлар ташкилотлари томонидан 1973 йилда тузилган молиявий ҳисобот халқаро стандартлари қўмитаси (МҲХС) ўрнига ташкил этилган.
МҲХСК ушбу халқаро институтининг ядро қисмидир (1.1-чизма).
МҲХСК институти таркиби