Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришгандан сўнг жисмоний тарбия ва спортга катта эьтибор берилмоқда

 
 

---

54 
Елкада кураш 
 
Ўйин текис майса билан қопланган ерда ўтказилади. Чавандоз отига нисбатан 
енгил бўлиши керак.
Чавандозлар бир-бирларини ерга йиқитдилар. Йиқилмаган чавандоз ғалабага
эришади. Ўқувчилар бир-бирларини елкасига чиқиб курашади. Саккиз 
қадамли доираичида ўйин олиб борилади. Чизиқдан чиққан ҳам ютилган 
хисобланади.
Ўйинни юқори синф ўқувчилари ўйнайди. 
Минди ўйини 
Ўйинда икки команда қатнашади. Ҳар командада 5-7 ўйинчи бўлади. Қўлга 
тош яшириб топилади. Тошни тополмаган ўйинчилар қатор бўлиб энгашиб 
турадилар. Бошни иложи борича пастроқ тўтиб бир-бирини қўйиб 
юбормасликлари керак. Тошни топган ўйинчилар югуриб келиб энгашиб 
турган ўйинчиларнинг устига минадилар. Ҳамма ўйинчи миниши шарт. 
Мина олмаса, миниб йиқилса ёки кўтара олмай йиқилсалар ютқазган 
хисобланади. Аъзоларнинг ҳаммаси миниб йиқилмаса ғолиб бўлади. 
Тепиш 
Ўйинда бир нечта ўйинчи қатнашади. Ҳар бир ўқувчи мустақил 
харакатланади. Ўқувчилар навбатма-навбат қўли билан ерга тиралиб 10-20 
марта тез айланиб 10 метр узоқликда турган ўқувчини бориб тепади. Тўғри 
юриб бориб тепса ғолиб ҳисобланади. Қолган ўйинчилар шу зайлда давом 
эттирадилар. Тепишга келаётган ўйинчидан ўзини химоя қилиш мумкин. 
Тақия тепар 
Бу ўйин ўқувчилардан жуда катта эпчиллик ва махорат талаб қилади. Бир 
йўла неча харакатларни бажаришга тўғри келади. Ўйин очиқ жойларда, спорт 
залида ўтказилиши мумкин. Ўйин яккама-якка, бир-бирини бошидаги бош 
кийимини қўл билан ҳам туширишлари мумкин. Тепишнинг турли алдамчи 
харакатлари қилинади. Туширилган бош кийим ўзларидаги ўйин қоидасига 

---

55 
мувофиқ узоққа тепилади. Бошдаги тушган бош кийимни ўйинчи тептиришга 
йўл қўймайди. Ўйинни эхтиёт бўлиб ўйнайдилар. 
Оқ суяк ўйини 
Бу ўйин ўғил болалар билан биргаликда ой ёруғида ўтказилади. Ўйин 
қоидаси “қулоқ чўзма” ўйинига ўхшаш бўлади. Ўйин асосан тунда ўйналади
бошловчи суякни, бирор нарсага ўраб узоққа отади. Ўйин иштирокчилари 
суякни излаб топади. Топган ўйинчи суякни, бошқаларга билдирмай 
бошловчига олиб келишга харакат қилади. Лекин шу вақтда билган ўйинчи 
ундан суякни олиб олишга харакат қилади. 
Бу ўйинда хар бир суяк учун соврин берилади. 
Оқ суяк ўйинини тўйларда, сайлларда, хосил байрамида ўйналади. 
Отишма ўйини 
Бу ўйинда ўқувчилар мўлжалга олиш, кичик тўпларни илиш ва тўп зарбидан 
ўзини ҳимоя қилиш ҳаракатларини бажарадилар. Ўйин спорт залида ҳам 
ўтказилиши мумкин. Ўйинчилар икки командага бўлинадилар. Ўйин учун 15-
16 метр оралиқда параллел чизиқ чизилади. Чизиқларнинг узунлиги 
ўқувчилар сонига қараб узун ёки қисқа бўлиши мумкин. Ўйинда бошловчи 
команда аниқланиб, қарши томонда турган команда ўйинчиларига шундай 
коптокни отишлари керакки, улар келаётган коптокни илиб олишлари керак 
ёки зарбидан сақланиши лозим. Копток теккан ўйинчи сафдан чиқиб кетади. 
Коптокни илмоқчи бўлган ўйинчи 1-2 қадам олдинга чиқиб коптокни илиши 
мумкин. Коптокни отаётган ўйинчи мўлжалга уриш вақтида чизиқдан отиши 
шарт. Қайси командада ўйинчилар оз қолса ютқазган ҳисобланади. 
Командалар навбатма-навбат отишади.