325
4. Axloqiy madaniyat va qadriyatlar.
1. Etika fanining tadqiqot doirasi.
Kishilik jamiyatining rivojlanishi kelajak avlodning kim bo‗lib etishishi, eng avvalo, ularning
bilim
saviyasi, madaniyati va salomatligiga bog‗liqdir. Shuning uchun yosh avlod tarbiyasi hamisha
diqqat markazimizda turishi lozim.
Har bir jamiyatning, millatning, xalqning o‗z urf-odatlari, axloq va odob me‘yorlari mavjud.
Jamiyat a‘zolar,
ota-onalar, muallimlarning xalq oldidagi eng muhim burchlaridan biri milliy urf-
odatlarni, axloq va odob qoidalarini yosh avlodga singdirish va Shu yo‗l bilan kelajak avlodga etkazib
berishdir.
O‗zbek xalqining ota-bobolarimizdan bizga meros bo‗lib qolgan hurmat, yoshlarga mehr-shafqat,
mehmondo‗stlik, hashar, chanqagan odamga suv, keksalarga joy berish, qo‗l yuvmoqchi bo‗lgan
kishining qo‗liga
suv quyish, sochiq tutish, g‗am-g‗ussa tushgan xonadonga borib xol-ahvol so‗rash
singari noyob milliy urf-odatlari bor. Biz xalqimizga to‗g‗ri kelmaydigan kelgindi, yot urf-odatlarni
singdirdik,
natijada
milliy
an‘analarimizni
unutdik.
Ayniqsa,
yosh
avlod
tarbiyasini
―zamonaviylashtirish‖ga urinib, o‗zbek udumlarini o‗quvchilar va yoshlar ongiga singdirishda
e‘tiborsizlik qildik. Ahvol
Shu darajaga borib etdiki, ayrim yoshlarimiz kattalarga joy berish, hurmat
qilish, ko‗cha-kuyda salomlashishni ham unutdilar. Ota-onaga, kattalarga hurmatsizlik,
or-nomus
talablariga rioya qilmaslik, behayoliklar Yuzaga keldi. O‗tmish sarqitlariga qarshi kurash niqobi ostida
asrlar davomida qon-qonimizga singib ketgan ―Navro‗z‖dan voz kechdik, yasama marosimlarni,
Yangi
shakldagi besunaqay kiyim-kechaklar va kabilarni kiritishga bo‗lgan intilishlar odamlarning g‗azabini
qo‗zg‗atdi.
Endilikda avval yo‗l qo‗yilgan xatolarni tuzatish imkoni yaratildi. Bu imkoniyatdan unumli va
oqilona foydalanish zarur.
Hech bir inson jamiyatdan tashqarida, yakka holda yashamaydi. U odamlar orasida o‗sadi,
ulg‗ayadi, hayot kechiradi, o‗zining butun hayoti va faoliyati davomida har xil toifadagi ko‗plab insonlar
bilan, katta-yu kichik mehnat jamoalari bilan muloqotda bo‗ladi. Bu insonning o‗z kundalik hayotiy
ehtiyojlarini qondirish zaruriyatidan kelib chiqadi.
Jamoa bo‗lib yashash jamiyatda qabul qilingan urf-odat, an‘ana va jamiyat o‗rtasidagi
Yuzaga
keladigan ob‘ektiv aloqadorlik, ya‘ni ijtimoiy munosabat – xulq-atvor, odob, xatti-harakat, prinsip va
normalarining majmuasi axloqning mazmun-mohiyatini tashkil etadi.
Binobarin, axloqning manbai
jamiyat ehtiyoji va manfaatlaridan iborat.
Do'stlaringiz bilan baham: