Ўзбекистон республикаси марказий банки

 
ПУЛ-КРЕДИТ СИЁСАТИНИНГ 2022 ЙИЛ ВА 2023-2024 ЙИЛЛАР
ДАВРИГА МЎЛЖАЛЛАНГАН АСОСИЙ ЙЎНАЛИШЛАРИ
105
 
ГЛОССАРИЙ
Асосий фоиз 
ставкаси 
– тижорат банклари учун қарз олиш фоиз ставкасини ҳамда қарз 
олувчилар учун кредит харажатларини белгилаб берувчи фоиз 
ставкаси; асосий фоиз ставкаси ўзгариши банклараро пул 
бозоридаги фоиз ставкаларига таъсир кўрсатади. 
Базавий инфляция
– мавсумий ва маъмурий хусусиятга эга бўлган омиллар 
таъсирида бўлган айрим товарлар ва хизматлар (мева-
сабзавотлар, ёқилғи, йўловчи транспортининг айрим турлари, 
алоқа хизматлари, уй-жой коммунал хизматлари ва бошқалар) 
нархларининг ўзгаришини ҳисобга олмаган ҳолда ҳисобланадиган 
инфляция. 
Банк тизимининг 
ликвидлиги 
– тижорат банкларининг Ўзбекистон Республикаси Марказий 
банкида очилган вакиллик ҳисобварақларидаги миллий валютада 
ҳисобланадиган пул маблағлари қолдиқлари. 
Банклараро пул 
бозори 
– миллий ва хорижий валюталардаги маблағларни жойлаштириш 
ва жалб қилиш бўйича қисқа муддатли (одатда бир йилгача) биржа 
савдо операцияларини ташкил этиш ва ўтказиш тизими. 
Вақт тафовути (лаг) 
– бир иқтисодий ҳодисани унга боғлиқ бўлган бошқа иқтисодий 
ҳодисага маълум вақт кечикиш билан таъсир қилиш кўрсаткичи; 
иккита боғлиқ ҳодиса ёки ҳодисаларнинг юзага келиши ўртасидаги 
оралиқ вақт. 
Валюта инқирози 
– валюта 
бозоридаги 
алмашув 
курсларининг 
кескин 
тебранишлари, мамлакат валюта захирасининг тугаб бориши ва 
тўлов балансининг мувозанатлашмаганлиги билан намоён 
бўладиган кескин вазиятлар билан бир қаторда валюта-кредит 
соҳасидаги номутаносибликларнинг ортиб бориши. 
Депозит 
аукционлари 
– банк 
тизими 
умумий 
ликвидлилигини 
бошқариш 
ва 
ликвидлиликнинг таркибий профицити шароитида ортиқча 
ликвидлиликни банк тизимидан вақтинча олиш мақсадида 
Марказий 
банк 
томонидан 
тижорат 
банклари 
вакиллик 
ҳисобварағидаги маблағларни аукцион фоиз ставкаларида (одатда 
бир ёки икки ҳафталик) депозитларга жалб қилиш операциялари.