‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Oddiy dastarbosh o ‘simligini etishtirish agrotexnikasi. 
( )ddiy 
dastarbosh ko‘p yiilik o'sim lik b o ig a n i uchun uni kuzda va erta ba­
horda ekib ko'paytirish mumkin. O 'zbekistonda tarqalgan bareha 
tuproqlarda yaxshi o'sadi. Uning ildiz tizimi yaxshi taraqqiy clgan- 
ligini e ’tiborga olib uni eroziyaga uchraydigan tuproqlarda ekish 
maqsadga muvofiq bo'ladi. Tuproqni yemirilishdan himoya qiladi.
Oddiy dastarbosh ekiladigan yerlami kuzda haydashdan oldin 
mahalliy o 'g 'it va superfosfat bilan oziqlantirib, 25-28 sm chuqur­
likda haydab qo'yiladi. Erta bahorda yerlar borona qilinib mola bilan 
tekislanadi va begona o'tlam ing qoldiqlaridan tozalanadi. Urug' erta 
bahorda tuproq harorati 15-17°S bo'lganda bir chiziq bo'ylab, qator 
oralari 60 sm dan qilib ekiladi. Uning urug'lari mayda bo'lganligi 
sababli bir tekis ekilishi uchun uni organik o 'g 'it yoki qumga ara- 
lashtirib ekiladi. U rug'lar 0,5 sm chuqurlikda ekiladi.
Gektar hisobiga 7-8 kg urug' sarflanadi. Mart oyining oxirida 
ekilgan urug'lar 10-12 kunda unib chiqadi. Nihollar 3-4 ta chin barg 
chiqarishi bilan kultivatsiya bilan egatlar olinadi. Har bir uyada 1-2 
ta o'sim lik ko'chati qoldirilib yagana qilinadi. Uyalar oralig'i 10-12 
sm dan kam bo'lm asligi kerak. Oddiy dastarbosh begona o'tlar bi­
lan bemalol raqobatlashadi va ikkinchi yili ulam i to'liq siqib chiqa- 
radi. O 'sim likning yaxshi o'sishi, rivojlanishi va undan yuqori hosil 
yetishtirish uchun agrotexnik tadbirlami yuqori saviyada o'tkazish 
kerak bo'ladi.
Dastarboshni birinchi oziqlantirish o'sim lik unib chiqqandan 
keyin oralariga ishlov berilib, gektar hisobiga 30 kg azot va 20 kg 
kaliy o 'g 'iti berishdan boshlanadi. Dastarbosh ozuqa elementlarga 
ko'proq talabchan hisoblanadi. Ikkinchi oziqlantirish shonalash 
davriga to 'g 'ri keladi va fosforli va kaliyli o 'g 'itlam i ko'proq ta­
lab qiladi. Uning o'sishini va rivojlanishini tezlashtirish maqsadida 
gektar hisobiga 30 kg azot, 20 kg fosfor va 30 kg kaliy o 'g 'iti bilan 
oziqlantiriladi.
O 'sim likning bo'yi birinchi yili avgust oylariga borib 1 metrga 
yetadi va gulga kiradi. Uning gullash fazasida gektar hisobiga 40
213

---

kg dan azot berib oziqlantirishni tugatiladi. Dastarboshni o ‘g ‘itlash 
sug‘orishdan oldin amalga oshiriladi. Havoning harorati va tup­
roq namligining holatiga qarab vegetatsiya davomida 8-9 marta 
sug‘oriladi va qator oralariga ishlov bcriladi. Havo harorati yuqori 
b o ig a n yili sug‘orishni ko‘paytirish kerak. Dastarbosh to‘pgullarini 
birinchi yilidayoq yig‘ib olinadi. 0 ‘simlik noyabr oyigacha gullaydi 
va tez-tez gullarini yig‘ib olish zarur.