Ўзбекистон Республикаси Конституцияси: I боб. Давлат суверенитети

1. Ўзбекистон Республикаси давлат мустақиллигининг ҳуқуқий асослари

Мустақиллик азалдан инсоният-нинг орзу-умидлари, армон ва изтиробларини ўзида мужассам этган. Дарҳақиқат, инсон табиатнинг гултожи сифатида ҳамиша озодлик ва ҳурриятга интилиб яшайди. У ҳамиша, ҳар жиҳатдан Ўзини эркин ҳис қилишга, таҳликасиз турмуш кечиришга эҳтиёж сезади. Шунинг учун ҳам кишилик тарихи турли даврларда Ер шарининг барча минтақаларида озодлик учун курашни, шаклан турлича, моҳиятан ўхшаш бўлган ҳурриятга интилиш ҳодисаларини кўп кўрган.

Мустақилликка эришиш ғояси халқимизга азалдан мерос, шу мақсад халқимизга аждодлар орқали минг йилликлар қаъридан бизгача етиб келмоқда.

Президент И.Каримов «Буюк келажагимизнинг ҳуқуқий кафолати» номли рисоласида «Ўзбек миллати азалдан ўз фикри-зикри ўз истиқлоли учун курашиб яшаган. Бунга мозий гувоҳ. Миллатимиз тарихи ҳақидаги ҳақиқат, юртимизнинг фидоий, ўз йўлидан, маслагидан, сўзидан қайтмайдиган фарзандларига очилиши лозим. Билишимиз шарт бЎлган тарих саҳифаларини қунт билан варақлаш ҳаммамиз учун ҳам, қарз ҳам фарз»¹,-деганда ана шу ҳолатни назарда тутади. Халқимизнинг узоқ тарихи у Ўз Ўтмишида озодлик, истиқлол учун тинимсиз кураш олиб борганидан гувоҳлик беради.

ХЎш, мустақилликнинг Ўзи нима? Истиқлол нималарга асосланади ва унинг мазмун-моҳияти нималардан иборат?

Энг аввало шуни айтиш керакки, мустақиллик тенглик сари қЎйилган биринчи қадам. Чунки, тенглик бЎлмаган жойда кимдир кимгадир тобе бЎлади. Мутелик бор жойда ҳукмронлик, Ўзгалар ҳисобига яшаш каби иллатлар пайдо бЎлади. Натижада биз сЎнгги бир ярим аср мобайнида бошимиздан Ўтказган мустамлакачилик дунёга келади. «Тенглик» сЎзининг қудрати шундаки, у одамларнинг Ўзаро муносабатларидан тортиб, мамлакатлараро муносабат-ларгача ҳамма нарсани меъёр-мезонига солади, турли камситишлар ёки ортиқча таъзим-тавозега чек қЎяди.