Ўзбекистон республикaси иқтисодий тaрaқҚиёт

RAQAMLI BANKLARNING RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI: XORIJ 
TAJRIBASI 
Nazarova M.N. 
–
 TDIU 
“
Moliya va buxgalteriya 
hisobi
”
 
kafedrasi katta o’qituvchi
si 
Har bir soha yetakchi texnologiyalar bilan rivojlangan bir davrda, bank tizimi ham 
zamonaviy texnologiyalar yordamida o'z mijozlariga qulayliklar yaratib kelmoqda. Bu 
qulayliklarni biz raqamli banklar orqali ko'rishimiz mumkin. 
Avvalo, raqamli bank, ya'ni «digital banking» xorijda o'zining ko'plab mijozlariga 
ega bo'lib kelayotgan banklar ro'yxatiga kiradi. Sababi, raqamli bank o'z mijozlari 
uchun hisobni onlayn boshqarishni tashkil etishga imkon yaratadi. Shuningdek, 
raqamli banklar o'z xizmatlarini internet tizimi, onlayn reklamalar, banklarning 
vebsaytlari orqali ko'rish qulaylikligini beradi va bu xaridorlar uchun juda ham katta 
qulayliklar yaratadi. 
Raqamli banklar onlayn banklardan ko'ra kengroq tushuncha bo'lib, bank 
xizmatlari internet orqali amalga oshirilishini bildiradi. Ananaviy tizimdan raqamli 
bank tizimiga o'tish asta sekinlik bilan rivojlanib kelmoqda va bu rivojlanish yana ham 
o'sishi kuzatilmoqda. Raqamli suturing esa, ayniqsa, chet mamlakatlarida ommalashib 
bormoqda. 
Raqamli banklarning bir qator afzallik tomonlari bo'lgan uchun ularning faoliyati 
rivojlanmoqda: 

Vaqtni tejash; 

Inson tomonidan qilinadigan xatolar kamayishi; 

Masofadan turib boshqarish; 

Maxfiylik; 

Pul o'tkazmalaridan xabardor bo'lib turish; 

Arzon xizmat ko'rsatish
1
. 
Shu kabi qulayliklar yaratilganligi uchun raqamli banklar mijozlarining soni 
tobora ortib borayotganini «Cebr analysis» taqdim etgan chizma orqali ham bilib 
olishimiz mumkin. Unda Buyuk Britaniyaning 16 yoshdan katta fuqarolarining 
banklardan internet orqali foydalanishining ortib borishi ko'riladi. (1-rasm) 
Raqamlar orqali sezishimiz mumkinki, raqamli banklar foydalanuvchilarining 
salmog'i Buyuk Britaniyada yildan-yilga ortib bormoqda ekan. 
Raqamli banklar rivojlanishi nafaqat Buyuk Britaniyada, balki boshqa shahar va 
davlatlarda ham kuzatilmoqda: 
1) Hong Kongdagi «Neat» banki 
2015-yilda David Rosa va Igor Woslar boshchiligida asos solingan «Neat» 
bankini oladigan bo'lsak, u Hong Kong fuqarolariga bir qancha raqamli va onlayn 
xizmatlarni taklif etib kelmoqda. Xususan, sayohat qilmoqchi bo'lganlar yoki start 
uplarini yo'lga qo'ymoqchi bo'lganlar uchun bu bank ularga qulayliklar yaratib 
kelmoqda. 
1
https://www.Thebalance.com 

---

237