Ўзбекистон республикаси қишлоқ ХЎжалиги вазирлиги

1.3. Қишлоқ хўжалигида суғурталаш тизимини ривожлантириш бўйича хорижий тажрибалардан фойдаланишнинг асосий йўналишлари

Бозор иқтисодиёти шароитида ишлаб чиқаришнинг узлуксизлигини таъминлаш ҳамда аҳолини кўнгилсиз ҳодисалардан молиявий ҳимоя қилишда суғурта фаолиятининг ўзига хос муҳим ўрни мавжуд. Сўнгги йилларда мамлакатимиз иқтисодиётининг суғурта секторида барқарор ўсиш суръатлари кузатилмокда. Унинг ўртача йиллик ўсиши охирги беш йил давомида 30 фоизни ташкил этмоқда. Таъкидлаш жоизки, ушбу соҳанинг мамлакатимиз ялпи ички маҳсулотидаги улуши атиги 0,4 фоизни ташкил этмоқда. Қиёс учун, бу кўрсаткич Россияда 1,5 фоизни, Германияда 6 фоиз, Жанубий Кореяда 11 фоизни ташкил этади. Айрим мамлакатларда улар ЯИМ нинг хатто 13-15 фоизигача ташкил қилади. Дарҳақиқат, суғурта соҳаси ҳар қандай иқтисодий тизимнинг такрор ишлаб чиқариш жараёнларининг узлуксиз боришини таъминлайди ҳамда иқтисодий ривожланишга инвестиция қўйилмаларининг муҳим манбаи бўлиб хизмат қилади.

Суғурта механизми орқали қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини турли кўринишдаги табиий офатлардан кўриладиган зарарларни ҳимоялаш кафолати таъминланади. Дунё амалиётида ҳам айниқса ҳосил суғуртасига қишлоқ хўжалик маҳсулотлари ишлаб чиқарувчилари турли қалтисликлардан ҳимоя қилувчи кафолат сифатида қарашади.
Қишлоқ хўжалигини, хусусан, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари етиштирувчиларни молиявий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш ва суғурталашнинг самарали тизимини жорий этиш бўйича аграр соҳанинг ўзига хос хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда жаҳондаги кўплаб ривожланган давлатларда бой тажриба тўпланган. Бугунги кунда барча иқтисодий ривожланган давлатларда аграр соҳани суғурталашнинг турли усуллари амал қилмоқда. Қишлоқ хўжалигида суғуртанинг кенг тарқалган йўналишлари сифатида экинлар ҳосили суғуртаси, даромадлар суғуртаси, шунингдек, даромадларни барқарорлаштириш суғуртаси эътироф этилади. Қишлоқ хўжалигида суғурта тизимини жорий этиш ва ривожлантиришни тартибга солиш бўйича бир қатор хорижий давлатларда ҳукумат даражасида қонунлар қабул қилинган.