Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я р. М. Махмудов, Б. Н. Сирлиев

репродуктив ўқитишг
а иккинчи 
даражали масала сифатида қарайдилар. Лекин аслини олганда кўпчилик 
кишилар айнан репродуктив меҳнат билан бандлар, акс ҳолда жамият ўзини энг 
зарур нарсалар билан таъминлай олмасди. Таълимда ҳам тарбияланувчиларнинг 
репродуктив фаоллияти асосий ўрин эгаллаши зарур, айнан мана шу шартга 
риоя қилиш билан керакли билимни эгаллаш ва ижодий фикрлаш учун шароит 
яратиш мумкин. 
Яна шуни назарда тутиш керакки, таълим жараѐнида маълум мавзуни 
ўрганишда битта ўқув саволи мақсадли тарзда репродуктив даражада,
қолганлари эса ижодий ѐки изланиш орқали ўзлаштирилади. Шу тарзда 
репродуктив даражада технологик ѐндашувнинг ўзлаштирилиши педагогик 
технологияларнинг маҳсулдор ва ижодий изланиш даражасига ўтишнинг зарур 
шароитларида мустақил асос бўлиб хизмат қилади. 
Шундай қилиб, педагогик технологияларга эвристик, ижодий ѐндашув
имконияти мавжуд. 
Бугунги кунда мамлакатимиз таълим тизимида шундай вазият кўзга 
ташланади: бир тарафдан, тингловчи ва талабалар ўқиш самарадорлигини 
ошириш мақсадида педагогик технологияни ўзлаштиришлари, (чунки 
педагогик 
технологияларнинг 
белгилари 
педагогиканинг 
келгуси 

---

146 
иннавацияларида қўлланилади); иккинчи томондан эса педагогик фанларнинг 
янгиликларини ўзлаштириш (ахборот ва коммуникация технологиялари, 
ижодий тафаккурнинг ривожланиши ва бошқалар) ва замон билан ҳам нафас 
ҳаракат қилиш кераклиги. 
Шунингдек, олимлар орасида дастурлаштирилган ўқитиш ва муаммоли 
ўқитиш тушунчасининг мазмуни ва мавқеи бўйича моҳиятига доир аниқ 
қарашлар йўқ. 
Дастурлаштирилган ва муаммоли ўқитиш тингловчиларнинг фақат 
билим, кўникма ва малакаларини ўзлаштириш жарѐнларини бошқариш 
сифатида тушунилмоқда. 
Муаммоли ўқитишнинг мавқеини белгиловчи сифатида қуйидагиларни 
кўришимиз мумкин: ўқитиш усуллари, ўқитиш шакли, ўқитишнинг 
тамойиллари, ўқитишнинг тузилиши муҳим йўналиш.