Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я р. М. Махмудов, Б. Н. Сирлиев



Download 0,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/75
Sana29.01.2023
Hajmi0,8 Mb.
#904918
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   75
Bog'liq
академия пед психология

Ўсмирнинг ақлий камолоти 
Ўсмирларнинг жисмоний ўсиши ва жинсий етилиши уларнинг 
психикасида кескин ўзгаришларни вужудга келтиради. Ўқув фанларининг 
кўпайиши, ахборот тармоғининг кенгайиши уларнинг фикр юритишини 
жадаллаштиради. Тафаккурнинг ривожланиши интеллектни қўшимча маълумот 
билан бойитади. 
Ўсмирнинг энг муҳим хусусиятларидан бири мустақил фикрлаш, 
ақлнинг танқидийлиги тез ривожланишидир. Бу эса ўсмирнинг 
ақлий 
фаолиятида янги давр бошланганини билдиради. 
Мактаб таълимининг бевосита таъсири билан ўсмирда ўзини англаш 
жараѐни ривожлана бошлайди. 
Ақлнинг танқидийлиги айрим ҳолларда ўқитувчи билан ўқувчи 
ўртасида «Англашилмовчилик ғови» ни вужудга келтиради. 
Ўсмир ақл-заковатини камол топтириш учун унга доимо мантиқий 
тафаккур усулларини ўргатиб бориш зарур. 
 
Тарбияси қийин ўсмирлар 
Таълим жараѐнида тарбияси қийин ўсмирлар ҳам учрайди. Улар 
қонунни бузиш ѐки қоидага хилоф иш қилиш даражасига қараб 
жиноий 
қонунбузар ва оддий қоидабузар (тартиббузар)
гуруҳларга ажратилади. 


60 
Шахснинг биологик ўсишидаги нуқсонлар, сезги органларидаги 
камчиликлар, ўқишга салбий таъсир этувчи олий асаб фаолияти ва 
темпераментдаги қусурлар тарбияси қийинларни келтириб чиқаради. 
Шахснинг таркиб топишидаги нуқсонлар: 
ахлоқий хислатларнинг 
етишмаслиги, ўқитувчи, синф жамоаси, оила аъзолари билан нотўғри мулоқот, 
ишѐқмаслик, бўш вақтни тўғри тақсимламаслик ва бошқалар ҳам салбий 
одатларни вужудга келтиради. 
Тарбияси қийин ўсмирларни ўрганишда кинолавҳалар, юридик варақа, 
ишонтириш, рағбатлантириш, бўйсундириш, қўрқитиш сингари усуллардан 
фойдаланилади. 
Қонунбузарликнинг сабабини аниқлаш усулларидан яна бири – сюжетли 
фотосуратлар ѐки расмлар билан тажриба ўтказишдир. 
Тарбияси қийин ўсмирлардаги хусусиятларни ўрганишнинг яна бир 
йўли улар билан якка тартибда суҳбат ўтказиш орқали уларнинг руҳий 
кечинмалари билан танишишдир. Ўтказилган суҳбат ўсмирнинг психик 
дунѐсига нозик таъсир қилиб виждон азоби, ўнғайсизлик туйғусини вужудга 
келтириш керак. Ўсмир шахсиятига тегадиган муомала қилиш ман этилади. 
Суҳбат давомида ҳамма вақт илиқ психологик иқлим, дўстона муносабат, қулай 
микро муҳит бўлмоғи шарт. 
Ўсмир типологик хусусиятларига биноан бир нечта шартли гуруҳга 
ажратиш мумкин. Тарбияси қийин ўсмирларнинг 

Download 0,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish