Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси

И ш чи кучи
Ишлаб чиқариш
омиллари
Е р
Тадбиркорлик қобилияти
Капитал

---

 

Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси
 
______________________________________________________________________ 
ишлаб чиқариш омилларининг қийматига эътиборни кучайтирган. Иқтисодчиларнинг 
айримлари эса капитални бир томонлама қараб, унинг қиймат тарафини эътиборга 
олмасдан фақат моддий ашёвий томонини кўрсатадилар ва капитал тушунчасининг 
тарихийлигини эътибордан четда қолдирадилар.
Биз капитал деганда ёлланма меҳнат томонидан ҳаракатга келтирилиб, ўз 
эгаларига даромад, фойда келтирадиган, ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатишнинг 
ҳамма соҳаларида қўлланадиган ишлаб чиқариш воситаларини, сотишга тайёр турган 
товарларни, янги воситалар ва ишчи кучини сотиб олишга мўлжалланган пул 
маблағларини, уларнинг ашёвий томони ва қийматининг бирлигини тушунамиз. 
Бошқача қилиб айтганда, «капитал» ҳам қийматга, ҳам нафлиликка эга бўлган, 
маълум фойда олиш мақсадида ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш жараёнида 
фойдаланиладиган, ёлланма ишчи кучи томонидан ҳаракатга келтириладиган 
воситалардир.
Ҳамма адабиётларда ерга деярли бир хил тушунча берилади, яъни ер деганда 
тупроқнинг унумли қатламлари, яйловлар, сув, ҳаво, ўрмон, қазилма бойликлар, 
умуман, табиий ресурслар тушунилади.
Бозор иқтисодиёти шароитида катта эътибор бериладиган омиллардан бири 
тадбиркорлик қобилиятидир. Тадбиркор деб иқтисодий ресурслар, яъни ишлаб 
чиқариш воситалари ва ишчи кучи, табиий ресурсларнинг бир-бирига қўшилишини 
таъминлайдиган, ташкилотчи, янгиликка интилувчи, ташаббускор, иқтисодий ва бошқа 
хавфдан, жавобгарликдан қўрқмайдиган кишиларга айтилади; бу хислатлар мажмуйи 
эса