Zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kummunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Телекоммуникация тармоқлари тузилиши ва FTTx технологияси турлари .

Телекоммуникация тармоқлари деганда – маълумотларни узатишларнинг бир ёки бир неча турини телефон, телеграф, факсимиль, ахборотларни узатиш ва электрон хужжатларни алмашувини таьминловчи ҳамда хабарларнинг бошқа турларини, телевизион ва радиоэшиттиришларни транциляция қилишни таъминловчи алоқа тармоқлари жамланмаси тушунилади. Маҳаллий тармоқлар - юқори турувчи тармоқларнинг негизи бўлиб, энг қуйи бўғин бўлишига қарамай ихтиёрий электралоқа тармоғининг энг муҳим даражаси ҳисобланади. Маҳаллий тармоқ миллий тармоқда бир неча ўнталикни ташкил қилиши мумкин. Унинг тўрт хил тури мавжуд:

• 
  вилоят марказининг шаҳар телекоммуникация тармоғи;
  
• 
  марказга бўйсунувчи шаҳарларнинг шаҳар телекоммуникация тармоғи;
  
• 
  қишлоқ маъмурий туманларнинг қишлоқ телефон тармоғи;
  
• 
  корхона локал тармоқлари.
  

FTTx техналогиясиниг турлари ва хусусиятлари. Бугунги кунда ахборот технологияларининг жадал ривожланиши, янги хизмат турларининг пайдо бўлиши натижасида кўплаб мамлакатларда миллионлаб мижозларга оптик структура FTTx асосида кенг полосали узатиш тизимлари ёрдамида мультимедия хизматлари билан боғлиқ аньанавий алоқа ва технологиялар хизматлари тақдим этиб келинмоқда.
Хусусан, FTTx базалари кенг кўламда ривожланиб бораётган давлатлар, бу Корея, Япония, Нидерландия, Швеция ва Америка Қўшма Штатларидир.
FTTx тузилишига кўра қуйидаги турлардан иборат:

• 
  FTTx(Fiber To The Building)- биногача оптик кабел ётқизиш.
  
• 
  FTTС(Fiber To The Curb) тақсимлаш қутисигача оптик толали кабел ётқизиш.
  
• 
  FTTP(Fiber To The Premises)- тармоқ сегментигача оптик кабел ётқизиш.
  
• 
  FTTO(Fiber To The Offise)- офисгача оптик кабел ётқизиш.
  
• 
  FTTH(Fiber To The Home)- уйгача оптик кабел ётқизиш.
  
• 
  FTTU(Fiber To The User)- мижоз терминалигача оптик кабел ётқизиш.
  

“Охирги мил” қисимларида оптик линия қуриш бир неча афзалликларга эга. Оптик линия жуда катта ўтказиш орлиғига эга ва бу оралиқ нафақат барча телекоммуникация хизматларини, балки телевидение, маълумотлар узатиш, мультимедия дастурларини узатиш имкониятини беради. Нарх кўрсаткичлари хам анча яхши- оптик кабеллар нархи кундан-кунга пасайиб бормоқда. Оптик мижоз линиялари амалий жихатдан хизмат кўрсатишга мухтож эмас ва етарли даражада кўп ишлайди.