Ўзбекистон Республикаси алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги

1-Мавзу. «Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги» фанининг мақсади ва вазифалари.

Режа:

1. 
   Фаннинг мақсади ва вазифалари.
   
2. 
   Хавфлар ва вазиятларнинг турлари.
   
3. 
   Хавфсизликни ўрганиш тартиби.
   
4. 
   Хавфсизликни таъминлаш йўллари.
   

Таянч иборалар: Хавф, хатар, сабаб, оқибат, тури, боғлиқ фанлар, табиий, техноген, турлари, вазиятни аниқлаш, башорат қилиш, асос, усуллари, чоралар, турлари, йўналтирувчи, ташкилий ва бошқарув белгилари.

1. Фаннинг мақсади ва вазифалари.

Инсонлар меҳнати ва бу меҳнат жараёнида унинг хавфсизлигини таъминлаш бугунги кунда долзарб сиёсий масалалардан биридир. Шу сабабли, мустақил Республикамизда олиб борилаётган ижтимоий сиёсатнинг асосий йўналишларидан бири ҳам ишчи-хизматчилар, аёллар ва болаларни, шу жумладан, балоғат ёшига етмаган болаларни меҳнат шароитини тўғри ташкил этишдан иборат. Ҳаёт фаолияти хавфсизлигини таъминлаш жуда кўп жиҳатдан мехнатни тўғри ташкил этиш масалалари билан узвий боғлиқдир.
Бирлашган миллатлар ташкилоти томонидан 1948 йил 10 декабрда қабул қилинган «Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси»да ҳаёт, эркинлик, меҳнат ва шахсий даҳлсизлик масалаларига алоҳида эътибор берилганлиги фикримизнинг далилидир.
Демак, фаннинг мақсади - меҳнат хавфсизлигини чуқур ўрганиш, билиш, ташвиқот қилиш ва инсонларни хавф-хатардан ҳимоя қилиш масалаларини ўрганиш ва уни илмий асосда таҳлил қилишдан иборат. Бунинг замини эса ишлаб чиқаришда шикастланиш, касбий касалликлар ва уларнинг сабабларини ҳар томонлама таҳлил қилиш, меҳнат фаолиятида қўлланиладиган асбоб ва ускуналарнинг шу жумладан, замонавий компьютер техникаси ва асбобларнинг хавфсизлик ҳамда зарарлилик даражасини аниқлаш, технологик жараёнларни механизациялаштириш ва автоматлаштириш ишларини тўғри ташкил этишдан иборат.
«Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги» фани бир қатор махсус шу жумладан, «Эргономика», “Муҳандислик технологияси», «Меҳнатни илмий асосда ташкил қилиш», «Техник эстетика», «Меҳнат физиологияси ва гигиенаси» ва бошқа шу каби фанлар билан узвий боғлиқ.
“Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги” фани олдидаги вазифаларни муваффақиятли ҳал этиш учун техника, иқтисодиёт, меҳнат гигиенаси, физиологияси ва психологияси ва бошқа соҳалардаги муҳим масалаларни биргаликда ечиш талаб этилади.
“Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги”нинг фан сифатидаги тизимли –структуравий модели 1- расмда акс эттирилган