Ўзбекистон республикаси алоқА, ахборотлаштириш ва

pul-kredit 
siyosati
 deyiladi 
Mamlakatda pul-kredit siyosatini amalga oshirish huquqi faqatgina Markaziy bankka 
berilgan bo‘lib, bu siyosatni amalga oshirish Markaziy bankning eng asosiy vazifasi bo‘lib 
hisoblanadi.  
Markaziy bankning pul-kerdit siyosati instrumentlarini shartli ravishda bir necha 
mezonlariga qarab bo‘lish mumkin. 
Shakl 
bo‘yicha pul-kredit siyosati instrumentlari 
ma’muriy
  (bevosita) va 
bozor 
(bilvosita) 
instrumentlarga bo‘linadi. 
Ta’sir etish obyekti
 (pul talabi yoki pul taklifi)ga ko‘ra instrumentlar pul 
qo‘llab-quvvatlovchi (
kredit ekspansiya
) yoki uni cheklovchi (
kredit restruktizatsiyasi
)ga bo‘linadi. 
Ta’sir etish muddatlariga
  qarab 
qisqa muddat 
va 
uzoq muddatga
  mo‘ljallangan instrumentlarga 
bo‘linadi va h.k. 
Ko‘pgina mamlakatlar tomonidan hozirda qo‘llanilib kelayotgan pul-kredit siyosatining 
vositalaridan biri bu tijorat banklarining majburiyatlariga nisbatan 
majburiy zaxira
  talablari 
me’yoridir. Pul-kredit siyosatining bu vositasi qo‘llanilish jihatidan sodda bo‘lib, tijorat 
banklarining to‘lovga qobiliyatliligi darajasiga ta’sir qiladi. Shuning uchun hozirda, ayniqsa 

---

 
 
 
19
 
 
rivojlanayotgan mamlakatlarda pul-kredit siyosatining bilvosita usullaridan aynan shu vositasi keng 
ko‘lamda qo‘llanilmoqda, shu jumladan O‘zbekistonda eng samarali vosita(instrument) ham aynan 
shu vositadir (bilvosita instrumentlardan).  
Pul-kredit siyosatini moliya siyosati tarkibiga kiritilishi shubhasiz emas, ammo ular o‘rtasidagi 
o‘zaro aloqadorlik va o‘zaro bog‘liqlik shubhasizdir. Moliya siyosati tarkibiga budjet siyosati bilan 
birgalikda pul-kredit siyosatini kiritilishining to‘g‘riligini jahonda ro‘y berayotgan moliyaviy-iqtisodiy 
inqiroz tahlili ham tasdiqlab turibdi. Ma’lubki bu inqiroz faoliyat sohasi pul-kredit operatsiyalari hisoblangan 
moliya bozorlaridagi inqirozdan boshlangan.