73
3
Регистрациядан утганлиги хакидаги
хужжатларнинг нотариус
томонидан тасдикланган нусҳаси.
4
корхона солиқ инспекциясида ҳисобга олганлиги ва пенсия фондида
регистрациядан утканлиги тугрисида маълумотнома.
5
корхона бошлиги ва бош бухгалтернинг имзолари ва айланма мухр
босилган карточка. Ушбу карточка нотариус томонидан тасдикланган
булиши зарур.
Валюта счёти очилгандан сўнг банк ва унинг мижози уртасида ҳисоб-
китоб касса хизматини кўрсатиш бўйича шартнома имзоланади. Унда банк
курсатилган хизмат турлари, курсатиладиган хизматлар учун тўланадиган
хаклар, маблағларни жойлаштириш шартлари,
томонларнинг хукук ва
бурчлари ва бошкалар курсатилади.
Барча корхоналар мулкчилик шаклидан катъий назар Ўзбекистон
Марказий банки томонидан урнатилган курслар бўйича Республика валюта
фонлига эскпорт операцияларидан тушган валюта тушумларидан 50 фоизини
сотишлари мажбурийдир.
Шунингдек, ташки иктисодий фаолият билан шугулланувчи
корхоналар экспорт операцияларидан тушган тушумларнинг бир кисмини
валюта бозорида сотишлари зарур. корхонанинг валюта счёти очилган
тижорат банки келиб тушган валютанинг сотиладиган кисмини Ўзбекистон
Республикаси Марказий банкининг корсчётига утказиб бериши керак.
Валюта муомалаларидаги ушбу хусусият транзит валюта счётида
келиб
тушган валюталар ҳисобини акс эттиришга бевосита таъсир килади.
Валютани мажбурий сотиш тугрисидаги топширикка сотилган
валютанинг сумдаги эквивалентини коплаш ва уни корхоналарнинг ҳисоб-
китоб счётига ўтқазишни таъминловчи тулов топшириги илова килинади.
Шундай килиб, чет эл валютасидаги барча тушумлар 2 кисмдан иборат
булади: чет эл валютасининг бир кисмини жорий валюта счётига, колганини
эса банкдаги ҳисоб-китоб счётига сумдаги эквиваленти бўйича утказиб
берилади.
Сумдаги эквивалент бу Ўзбекистон Марказий банки томонидан
урнатилган курслар бўйича чет эл валютасини кайта ҳисоблашдир.
Бундай
катта ҳисоблаш хар хафтада бир марта Ўзбекистон Марказий банки эълон
килган курслар бўйича амалга оширилади.
Валюта муомалаларининг бухгалтерия ҳисобини юритиш учун 5200 -
"Валюта счёти"да куйидаги субсчётларни очиш мумкин:
1
"Транзит валюта счёти"
2
"Жорий валюта счёти"
3
"Чет элдаги валюта счёти".
74
Корхона узининг валюта маблағларини нафакат мажбурий балки уз
хохиши билан хам сотиши мумкин. Бу операциядан куриладиган фойда
корхонанинг валюта счёти очилган банк орқали амалга оширилади ва
уларнинг бухгалтерия ҳисоби 9320 "Бошка активларни сотиш ёки чикимидан
курилган фойда”деб номланувчи транзит счёти орқали амалга оширилади.
корхона узининг чет эл валютасини мажбурий ва ихтиёрий равишда сотганда
ушбу хўжалик муомаласи бухгалтерия ҳисобининг счётларида
куйидагича
акс эттирилади.
1
Чет эллик харидор корхонанинг транзит валюта счётига товар (иш,
хизмат) кийматини утказиб берди.
2
Транзит валюта счётидан мажбурий сотишга тегишли кисми
валютани утказиб берди. Аммо бу банкдан тегишли хужжатлар олгунга кадар
5710 "Йулдаги пул маблағлари”счётида ҳисобга олинади.
3
Сотилган валютанинг транзит валюта счётидаги киймати 9220
"Бошка активларни сотиш”счётининг дебетига утказилди.
4
Сотилган валютанинг сумдаги эквиваленти банкдаги 5110 "Ҳисоб-
китоб”счётига келиб тушади.
Корхоналарнинг валюта муомалаларини тартибга солувчи конун
хужжатларига мувофик Ўзбекистон Республикасининг ички валюта
бозоридан рухсат этилган иақсадлар учун чет эл валютасини тегишли
банклар орқали сотиб олишлари мумкин.
корхонанинг банкга чет эл
валютасини сотиб олиш тугрисидаги илтимоси заявка орқали
расмийлаштирилади.
Корхона
бухгалтериясида
5200 "Валюта счёти"нинг ҳисоби учун 2 журнал-ордер ва 2 ведомость
юритилади. Валюта счёти бўйича аналитик ҳисоб валюталарнинг турлари
бўйича алоҳида карточкаларда юритилади.
5200 "Валюта счёти"нинг аналитик ҳисоб карточкаси
Валютанинг номи валюта курси________
ой бошига қолдиқ бўйича
Банк кучирмаси
(сана,
Муомала
содир
булган кунга
Оборотлар
Тартиб раками) валюта курси
Рейтинг бўйича
кредит бўйича
Валюта
суммаси
курси
бўйич
а
Валюта
суммаси
курси
бўйича
Do'stlaringiz bilan baham: