Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги муҳаммад ал-хоразмий номидаги

LABVIEW MUHITIDA MUHANDISLIK MASALALARINI YECHISH 
 
F.F.Isaev (Toshkent davlat texnika universiteti, katta o’qituvchi) 
Sh.Sh.Isroilova (Toshkent davlat texnika universiteti, talaba) 
 
Kompyuter texnoligiyalarining jadal suratlarda rivojlanishi axborot o’lchas tizimlarining 
rivojlanishiga olib keldi, bu kompyuter bilan bo’g’liq katta imkoniyatlarni amalga oshirish, 
xususan, muhandislik masalalarini sifatli echish, o’lchash natijalarini tezkor ravishda qayta 
ishlash, ish jarayonida tizim parametrlarini keng miqyosda o’zgartirish imkonini berdi. Bu 
texnologiyalarning eng yangilaridan biri – bu o’lchov asboblari va tizimini yaratish imkonini 
beruvchi Lab VIEW amaliy dasturlar to’plami ishlab chiqildi. 
LabVIEW ham C,PASKAL va BASIC tilidagi dasturlash tizimlariga o’xshagan. Lekin 
yuqorida aytilgan matn asosida kiritiladigan dasturlardan farqli o’laroq Lab VIEW da grafika 
tilidan foydalaniladi (
G- Graphics
). Yaratilgan dastur strukturaviy sxema shaklidan foydalanish 
uchun mo’ljallangan. 
Lab VIEW juda kengaytirilgan funksiya kutubxonasini va instrumentlar vositalarini o’z
ichiga oladi , u ma’lumotlarni yig’ish va tizimlarni avtomatik boshqarish uchun mo’ljallab 
yaratilgan. Dasturning oxirgi versiyalarida turli xil tulkitlar, jumladan Multisim bilan birgalashib 
ishlash imkoniyatlari yaratilgan. Shuningdek, Lab VIEWda standart instrumentlar vositalari ham 
dasturga kiritilgan. Uning yordamida kontrol nuqtasini o’rnatishimiz, dastur bajargan ishlar 
yordamida kompyuter animatsiyasidan foydalanishimiz mumkin, ma’lumotlarning dastur orqali 
qanday almashayotganini yaqqol ko’rishimiz mumkin. 
Lab VIEW dasturida virtual instrumentlar deb ataladigan 
(V I)
asboblar yaratiladi. Ularning
ko’rinishi, bajarilishi xuddi real o’lchov asbobiga o’xshash bo’ladi. Lekin (VI)lar funksiyalari

---

15 
standart dasturlash tillari funksiyasiga o’xshaydi. (VI)lar strukturasi quyidagi elementlardan 
tashkil topgan: 
•
Foydalanuvchining interaktiv interfeysi (VI) da 
old panel
(litsevaya panel) deyiladi. 
•
Chunki u asboblar panelini modellashtiradi. Old panel o’z ichiga quyidagilarni olishi 
mumkin : knopkalarni, kalitlarni, regulyatorlarni va boshqarish uchun kerak bo’lgan 
barcha elementlarni.
Old panel yordamida biz ma’lumot kiritamiz va ekranda natija olamiz. 
•
G- grafik tilida yaratiladigan VI ning ko’rinishi